A1) Emulatoren en utilities
A1.1) emulatoren
Er bestaat een commerciële CPC-emulator, beschreven in Amstrad Action.
De beste emulator onder MS Dos is Caprice32. Voor Windows zijn de
emulatoren echt goed: Arnold, Winape32 and MTMW. Alle win9x emulatoren
doen CPC+, NO$CPC is de enige DOS emulator die de
CPC+ ook emuleert. Op de Amiga is Emu-CPC de beste emulator.
A1.1.1) CPCEMU (PC) 06/25/98
CPCEMU is geschreven door Marco Vieth, huidige versie is de 1.5b1, zie
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpcemu15.zip
A1.1.2) Caprice32 (PC) en CPE (voor PC en Amiga) 04/28/2003
CPE, aanvankelijk door Bernd Schmidt geschreven, van v5.1 overgenomen
door Ulrich Doewich (bug-meldingen en suggesties naar
caprice32 cybercube.com).
Te verkrijgen op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpe52.zip, of als je een
386 hebt ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpe51.zip
Broncode: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpesrc52.zip
CPE is inmiddels opgevolgd door Caprice32, een 32-bits emulator voor
DOS (v1.11 of 2b2) of win9x. Te verkrijgen op:
http://www.caprice32.cybercube.com
Amiga CPE (68000, 1 mb), meest recente versie uit februari 1995, te
downloaden op: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/acpe_new.lzh
A1.1.3) A-CPC (PC) (06/01/97)
Deze CPC emulator voor de PC is geschreven door Herman Dullink,
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpc055.zip
De huidige beta-versie is versie 0.56.
A1.1.4) PC-CPC (PC)
Een emulator voor de PC, versie 0.40 van AMI-CPC geschreven door
Ludovic Deplanque (zie A1.1.7):
http://home.nordnet.fr/~ldeplanque of
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/pccpc040.lzh en
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/amicpcut.lzh
voor conversie tussen .CPC en .DSK images.
A1.1.5) NO$CPC (PC) 02/04/2001
Een Duitse emulator, geschreven door Martin Korth, de Dos versie:
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/nocpc18d.zip
voor win9x: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/nocpc18w.zip
Zie http://www.work.de/nocash
A1.1.6) Richard Wilson's emulatoren 12/23/99
Richard Wilson (schrijver van ParaDOS) heeft maar liefst 3 emulatoren
geschreven, zie http://winape.emuunlim.com:
- RWCPC voor msdos: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/rwcpc.zip
- CPC emulator voor windows 3.1, met debugger en assembler:
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpcwin10.zip
- Win Ape 32, de CPC(+) emulator voor win9x, met ingebouwde Maxam
compatible assembler, v1.8b te downloaden op
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/winape18.zip
A1.1.7) AMI-CPC (Amiga) 02/15/98
Een Franse CPC emulator voor de Amiga, geschreven door Ludovic
Deplanque. De laatste versie is v0.46, zie
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/amicpc46.lzh,
met broncode. Zie ook http://www.chez.com/deplanque
A1.1.8) A-CPC (Amiga)
Een CPC emulator voor de Amiga, van Kevin Thacker. Verkrijgbaar op:
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/acpcde20.lha
Het gaat hier om een evaluatieversie van de shareware versie. Zie de
web page van Kevin A2.2.
A1.1.9) Emu-CPC (Amiga) 04/15/99
Nog een Franstalige CPC emulator voor de Amiga van Stephane Tavenard,
v0.7 verkrijgbaar op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/emucpc07.lzx
http://www.info.univ-angers.fr/pub/puerto/raphael/fr/doc/emucpc.html
A1.1.10) !CPC (Acorn) 07/18/99
!CPC is een CPC emulator voor de Acorn RISC OS machines (Archimedes/
RISC PC) door Mark RISON. Zie ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpc0728.zip
De broncode staat op http://www.acorn.com/~mrison/en/cpc of
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpcs0728.zip
A1.1.11) !CPCemu (Acorn)
Deze emulator is ook voor de Acorn RISC OS machines: is geschreven
door Andreas Stroiczek, alias Face Hugger. Download v1.10 op
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpcem110.zip
of op ftp://ftp.uni-kl.de/pub/acorn/long/emulator
ftp://ftp.uni-stuttgart.de/pub/systems/acorn/riscos/emulator
A1.1.12) CPC++ (Unix en MAC) 03/02/2002Deze emulator draait op SunOS, Linux en MAC. De auteur is Brice Rive. Verkrijgbaar op http://bricerive.free.fr/cpc A1.1.13) SIMCPC (PC) Waarschijnlijk de beste CPC emulator verkrijgbaar, voor PC/XT/AT door GHE, Aken. Het programma is in zwart-wit en ROM's zijn te emuleren. Zie ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/simcpc.zip A1.1.14) Multi-Machine, of MTM (win9x) 01/11/2000 MTM is geschreven door Paul Hodgson. Versie 1.30b is verkrijgbaar op: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/mtmw130b.zip MTM draait onder win9x en emuleert meerdere computers: Amstrad CPC(+), Sinclair ZX80/81 en Spectrum, Jupiter Ace en Elan Enterprise. Het programma kan .WAV of .CDT (gedigitaliseerde Amstrad tapes) lezen. http://www.geocities.com/TimesSquare/Stadium/4428 * A1.1.15) Arnold (win9x, MACos, Unix/Linux), Arnold Jr (Java) 06/19/2004 Een CPC(+) emulator van Kevin Thacker voor win9x. Binaries en bron- code verkrijgbaar op http://arnold.emuunlim.com De MACOs conversie van Richard Bannister is te downloaden op http://www.bannister.org/software Andreas Micklei werkt aan de Linux uitvoering, patches beschikbaar op * http://arnold.berlios.de/ Arnold Junior is een eenvoudige emulator en maakt gebruik van de Z80 emulatie van Jasper (Spectrum emulator). Verkrijgbaar op http://www.spectrum.lovely.net De broncode is beschikbaar op: http://www.arnoldemu.freeserve.co.uk A1.1.16) Zsim (PC) 05/06/2003 Zsim v2.42 van Jurgen G. Weber, emuleert een CP/M Z80 computer. CP/M wordt NIET gesimuleerd. Er zit een PD CP/M compatible besturings- systeem ingebouwd en een programma bij dat CP/M diskettes kan formateren, hetgeen het mogelijk maakt om CP/M programma's te draaien. Het kan DATA en SYSTEM formaten lezen. http://www.jwi.de/zsim A1.1.17) Yage (PC) 07/15/99 Yage v0.91 is geschreven door Antoine Pitrou. Het is een CPC emulator die kan omgaan met demo's als 'The demo' en 'divine megademo'. Downloaden op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/yage091.zip A1.1.18) CPCE (msdos/win9x) 05/06/2003 Een Spaanse Amstrad CPC emulator voor MS Dos/win9x van CNGSOFT, op http://cpce.emuunlim.com A1.1.19) CPC-emulator (Linux/Unix) 02/05/2001 Een CPC-emulator voor Linux/Unix met X11, versie 023 van Ulrich Cordes. Mogelijkheden: .DSK (met grote capaciteit: 720 Ko), geluid en debugger. Zie: http://www.amstrad-cpc.de A1.1.20) M.E.S.S. (PC, MAC, Amiga) 10/23/2001 Multi-Emulator Super System (Amstrad CPC, PCW, en NC). Verkrijgbaar op http://www.mess.org Voor PcW16 emulatie, zie ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/pcwos.zip A1.1.21) Arnimedes (PC) 05/06/2003 Arnimedes voor MS Dos en win9x, door Oliver Lenz. Zie: http://www.arnimedes.de A1.1.22) XCPC (Unix/X11R6) 10/24/2001 Een Amstrad CPC emulator van Olivier Poncet voor unix en X11R6: http://xcpc.emuunlim.com A1.1.23 CoPaCabana (win9x) 05/06/2003 Een Franstalige CPC-emulator. Zie: http://copacabana.emuunlim.com A1.2) Utilities A1.2.1) SNA2GIF (PC) SNA2GIF v1.1, door Marco Vieth, is opgenomen in CPCEMU. Het programma extraheert snapshots van schermen naar GIF. A1.2.2) SNAP GRAB (PC) Dit freeware programma van Georg Schwarz extraheert schermen uit snapshots in Multiface II formaat. Deze zijn te viewen op een echte CPC. Op een PC heb je hiervoor CPC2x nodig (zie A1.2.3), bestandsnaam SNAPGR11.ZIP. A1.2.3) CPC2x (voorheen CPC to TIFF) (PC) CPC2x v2.0 van Michael Stroucken converteert Amstrad CPC screens naar TIF en GIF formaten. CPC2X.ZIP is te downloaden en bevat binaries en broncode voor MS Dos en CP/M. * A1.2.4) CPC file system (PC) 06/08/2004 CPCfs v0.85.3 door Derik van Zutphen. Dit programma kan CPC files van en naar .DSK bestanden verplaatsten. Het beschikt over een zeer nuttige batch mode. * http://www.426.ch/cpcfs/ CPCXFS, bijgewerkt door Kevin Thacker, is nieuwer, ondersteunt extended .DSK files en een paar bugs zijn opgelost. Zie: http://andercheran.aiind.upv.es/~amstrad A1.2.5) Multiface II to Snapshot (PC) M2TOSNA v1.1 van James McKay converteert CPC Multiface II files naar 64kb en 128kb snapshot files. Bestandsnaam is M2TOSNA1.ZIP. A1.2.6) CPDread en CPDwrite (PC) 06/03/99 Copy Protected Disk reader v3.24 door Ulrich Doewich kan CPC diskettes inlezen in het standaard .DSK formaat voor gebruik met CPC emulatoren. Het maakt gebruik van het extended DSK formaat, dat beter omgaat met kopieerbeveiligde diskettes. Zie: CPDR324.ZIP CPDwrite v1.03 kan een .DSK file terugschrijven naar diskette, zelfs als het om kopieerbeveiligde games gaat. Zie: CPDW103.ZIP A1.2.7) MACTerm (MAC) Voor het overzetten tussen CPC en Mac met behulp van een parallelle kabel. Te downloaden op: CPCTERM.ZIP A1.2.8) 22disk (PC) 08/06/2000 22Disk is een shareware utility van Sydex (http://www.sydex.com) dat CP/M diskettes op een PC kan lezen. In de sharewareversie zitten al de CPC formaten. De definities zijn opgeslagen in CPMDISKS.DEF, waarvan een speciale versie bij CPCEMU zit. Ook EURO.DEF (ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/eurodef.zip) of mijn eigen file (ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/gen8-def.zip) bevatten extra definities. Dit programma niet gebruiken met OS/2 of Windows 95, tenzij de laaste versie hebt (ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/22dsk144.zip). Sydex heeft 22Disk sinds 2000 uit de roulatie gehaald, maar het kan nog wel aangeschaft worden via hun website. A1.2.9) DIC (PC) 06/14/97 Disc Image Copier van Tim Rieman zet DATA en SYSTEM disks van CPC over naar PC met behulp van een parallelle kabel. Zie: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/dic130.zip Voor het overzetten PC naar CPC, zie A1.2.11 A1.2.10) AIFF decoder (Unix, PC, Amiga) 02/28/2000 AIFF decoder van Pierre Guerrier is een programma voor het ophalen van data uit sampled Amstrad CPC tapes. De C broncode wordt meegeleverd. Downloaden op de homepage van de auteur of: - MSDOS port v1.2 van Ulrich Doewich: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/pcdcdr12.zip - Amiga port door Kevin Thacker: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/amiaiff.lzh A1.2.11) PC2CPC (PC) PC2CPC v2.0 van James Churchill converteert CPC emulator EDSK images naar 3" diskettes via de CPCEMU parallelle kabel-link, zie: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/pc2cpc.zip Voor overzetten van CPC 3" diskette naar de PC .DSK zie A1.2.9 A1.2.12) DSK-CPC (CPC) 09/01/99 DSK-CPC van Divine Coding (divine_coding yahoo.com) leest een .DSK of .EDSK image van een 3.5" 720Kb DOS diskette en schrijft de image naar een CPC diskette. Het kan omgaan met kopieerbeveiligingen. Zie: http://www.divine.freeserve.co.uk/cpc.html A1.2.13) CPCKEY (PC) 06/08/2001 CpcKey v0.3 voor MS Dos en CPCEMU parallelle kabel is te gebruiken voor: - het vervangen van het CPC keyboard door het PC keyboard, - het versturen van bestanden tussen CPC en PC, - het aanpassen van het CPC geheugen, poken tijdens games, - het maken van geautomatiseerde procedures, enzovoort, - compatible Intel HEX formaat A1.2.14) SEND2 (CPC) 06/15/97 SEND2 v1.2 van J.GUEZENNEC (jguezenn icor.fr) is a compleet parallel communicatiepakket, het is een verbeterde versie van CPCPARA.BAS: - 3" diskettes overzetten (DATA, SYSTEM, IBM), - ROM transfers, - tape transfers. A1.2.15) TransCPC Het CPC transfile project is een emulatie van een klein bestandssysteem op de Amstrad CPC, waarbij de bestanden op de harde schijf van een PC worden opgeslagen. Het project is afgelopen en er zijn geen uitbreidingsplannen. Zie: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/transcpc.zip De CPC asm broncode heeft Devpac of gelijkwaardige compiler nodig en een PC assembler voor de PC asm code. A1.2.16) ReadScr (PC) Een viewer van CPC screens op de PC door Ark, met of zonder palettes. Zie ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/graphic/readscr.zip A1.2.17 CPC2TAPE (PC) 08/16/99 Een Dos utility voor het overzetten van Amstrad files van een PC naar een CPC, direct via de sound card, of via tapes. Wordt geleverd met de broncode. Te laden op: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/cpc2tape.zip A1.2.18) SLIP/IP stack 04/24/99 Een SLIP/IP stack geschreven door mrison hotmail.com voor de Amstrad CPC6128 met een seriële interface. Hiermee kan een SLIP verbinding tot stand gebracht worden waarna je kunt ping-en. Zie voor verdere informatie http://www.altsoft.demon.co.uk/cpcip Het is waarschijnlijk het beste om je CPC met een Linux box te verbinden, met behulp van een null modem. De handleiding gaat hier dan ook van uit, maar het zou ook kunnen met een gewoon modem. A2) Bronnen van emulatoren, ROMs, programma's, aanschaf van hard- en software In CPCEMU en CPE zitten nu de ROM's, met toestemming van Amstrad en LocoMotive Software. Als je een romboard hebt kun je deze ROM's overzetten naar een file, met CPCEMU. Daar zit een basic programma in voor het uitlezen. * A2.0) IRC 07/24/2004 Je kunt bestanden uitwisselen met Internet Relay Chat, maar het * primaire doel is chatten met Internet gebruikers. - #CPC, dagelijks op IRCNet - - #CSA8, elke zondag om 15:00 pm, op Undernet (de beste server is de - London Netcom server) - #CPC, op irc.emm.fr - #CPC, op irc.neoxys.org poort 6667 * A2.1) FTP sites 07/31/2004 Bij access-problemen met FTP sites, probeer dan het volgende: ftp://anonymous@ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emulator/cpcemu15.zip - ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad, met dank aan Remy Card, * http://genesis8.free.fr/files.php (HTML front-end met een lijst van alle bestanden, de omvang en een beschrijving). Alle vragen over deze site sturen naar roussin noos.fr - files afkomstig van 'Genesis, the 8bit generation BBS' (zie A2.3). - ftp://andercheran.aiind.upv.es/pub/cpc/ADATE, met dank aan Sergio Bayarri voor het maken van de site en aan Kevin Thacker voor het onderhoud. Stuur bijdragen naar /pub/cpc/ADATE/incoming. Deze site bevat tape images (.CDT) en disk images (.DSK). Het doel van de site is om games te bewaren: alleen originelen zijn toegestaan: geen gehackte of gewijzigde games. Raadpleeg de documentatie op de site voor het aanmaken van tape-images met de beschikbare tools (voc2tzx). - ftp://ftp.nvg.ntnu.no/pub/cpc, met dank aan Arnt Gulbrandsen voor het maken van de site en aan Nicholas Campbell voor het onderhouden. Laad bijdragen in /pub/cpc/incoming of email naar nich otto.org, De HTML front-end: http://tacgr.emuunlim.com - ftp://ftp.math.uni-hamburg.de/pub/misc/cpc_emu * mirror van ftp.nvg.ntnu.no - ftp://ftp.demon.co.uk/pub/cpm, met dank aan Paul Martin, Amstrad CP/M gerelateerde files. Paul Martin (pm nowster.demon.co.uk) verstrekt eenieder die kan bewijzen een legale CP/M Plus versie te hebben (fotokopie van de disk met serienummer, bijvoorbeeld) het binaire ROM image van "CP/M Plus ROMs" - http://www.cantrell.org.uk/mirrors, mirror van lip6 en nvg - Two Mag FTP site * A2.2) WWW 07/24/2004 Zie: * - http://genesis8.free.fr * de homepage van de FAQ-beheerder met Amstrad nieuws en meer! Drie andere belangrijke websites: - http://www.amstrad.com de officiële Amstrad website. - http://andercheran.aiind.upv.es/~amstrad de grootste Amstrad web site van Kevin Thacker + - http://web.ukonline.co.uk/cliff.lawson/ + de site van Cliff Lawson over alle Amstrad computers, met inbegrip + van de PC modellen. * A2.3) BBS 07/31/2004 + Gegevens permanent verwijderd. A2.4) Programma's gebruiken met een emulator of een echte CPC A2.4.1) DSK files Deze bestanden zijn images van een diskettes die je in CPC 'stopt' met F3. In CPE is dit F6. Vervolgens kun je CAT gebruiken om de bestanden te listen, RUN"file_naam" om een programma te draaien (.BAS of .BIN). A2.4.2) CPC files 10/27/2001 Er zijn drie methoden om met gewone CPC bestanden te werken: a) sla ze op in de TAPE directory, type |TAPE gevolgd door het gebruikelijke RUN" b) bij WinAPE zit een ROM genaamd CPCDOS. Selecteer deze ROM (het beste onde AMSDOS in ROM 6) en vervolgens kun je de commando's |DOS, |DOS.IN, |DOS.OUT en |CD gebruiken. c) sla de bestanden op een .DSK bestand met CPCFS (zie A1.2.4): - maak een lege .DSK met CPCFS -nd empty.dsk (.dsk mag weggelaten worden). - kopieer de bestanden er in met CPCFS empty -mp *.* (dan moeten de bestanden wel in de huidige directory staan. De .DSK mag ergens anders staan). Om bestanden uit een .DSK te halen, CPCFS image.dsk -mg *.* XTI van Pierre Guerrier kan ook AMSDos files in een .DSK zetten. Er zijn ook MAC en Amiga ports van XTI. A2.4.3) Het gebruik van programma's op een CPC of emulator Tik CAT om de directory van de diskette te krijgen. De meeste programma's draaien met behulp van een BASIC loader, dus let op *.BAS bestanden. Dan RUN"naam.BAS" (.BAS mag weggelaten worden) intikken om het programma te starten. Als er geen BASIC loader is dan is er zeer waarschijnlijk een .BIN programma. Tik RUN"naam.BIN" (.BIN mag weggelaten worden). Sommige disks hebben geen directory en moeten gestart worden met het CP/M commando: |CPM. Om programma's op een echte CPC te starten, moet RUN", ingegeven worden. De CPC zal dan het eerste programma op de tape starten. A2.4.4) Hoe formatteer je een diskette 01/03/2003 Op een CPC moet je daarvoor het DISCKIT programma op de CP/M diskette gebruiken, of het onderstaande BASIC programma: 5 ' QuickFormat by Adrian Forbes 10 MODE 1:PRINT"Please Wait..." 20 GOSUB 150 30 MODE 1 40 INPUT "(D)ata or (V)endor";f$ 50 PRINT "Sure (Y/N)" 60 a$=INKEY$:IF a$="" THEN 60 70 IF LOWER$(a$)<>"y" THEN GOTO 60 80 MODE 1 90 PRINT"Insert disc to format in drive A":PRINT"Then press a key..." 100 CALL &BB18 110 MODE 1 120 PRINT"Formatting..." 130 |QF,f$ 140 GOTO 30 150 ch=0 160 add=&4000 170 ln=310 180 FOR x=1 TO 8 190 READ a$:a=VAL("&"+a$) 200 POKE add,a 210 add=add+1 220 ch=ch+a 230 NEXT 240 READ ch$ 250 IF ch 'put 'not equal to' here, cant do it in HTML' VAL("&"+ch$) THEN PRINT"Error in line";ln:END 260 ln=ln+10 270 ch=0 280 IF ln 'put "not equal to' here, cant do it in HTML' 510 THEN GOTO 180 290 CALL &4000 300 RETURN 310 DATA 21,8D,40,01,91,40,C3,D1,354 320 DATA BC,FE,01,C0,21,9A,40,06,37C 330 DATA 09,36,00,23,36,00,23,36,F1 340 DATA 00,23,36,02,23,10,F2,21,1A1 350 DATA 88,40,CD,D4,BC,22,89,40,410 360 DATA DD,6E,00,DD,66,01,23,5E,310 370 DATA 23,56,1A,FE,44,CA,80,40,35F 380 DATA FE,64,CA,80,40,3E,41,32,39D 390 DATA 8C,40,11,00,00,06,28,C5,1D0 400 DATA 21,9A,40,7A,06,09,77,23,21E 410 DATA 23,23,23,10,F9,3A,8C,40,278 420 DATA 06,05,21,9C,40,CD,73,40,288 430 DATA 06,04,21,A0,40,CD,73,40,28B 440 DATA 21,9A,40,DF,89,40,14,C1,378 450 DATA 10,D5,C9,77,23,23,23,23,2B1 460 DATA 23,23,23,23,3C,10,F4,C9,295 470 DATA 3E,C1,32,8C,40,C3,3F,40,33F 480 DATA 86,00,00,07,00,00,00,00,8D 490 DATA 00,97,40,C3,09,40,C9,51,2FD 500 DATA C6,00,20,00,00,00,00,00,E6 510 DATA end Op een PC kun je 22disk gebruiken, zie A128 A2.5) Aanschaf van hard- en software A2.5.1) Veilingen Internet veilingen als http://www.ebay.com zijn uitstekende plaatsen om hard- en software aan te schaffen. A2.5.2) Emmaüs (Frankrijk) * In Emmaüs vind je vaak interessante dingen, zoals Trappes * http://www.emmaus-trappes.com/informatique A2.5.3) Tradinpost - Een assortiment aan game-cartidges voor de CPC+ en GX4000. De games zijn niet verpakt en er zitten geen instructies bij. De prijzen van rond de £7.99 per stuk, met verzending binnen de UK inbegrepen. Verder ook programma's voor de CPC en PCW. Zie: http://www.tradeinpost.com John Thackeray (email: Tradingpost btinternet.com) Trade in Post Victoria Road Shifnal Shropshire TF11 8AF Tel/Fax: 00 44 (0)1952 462135 A3) Overzetten van en naar CPC/PC Waar verderop de term DDI-1 wordt gebruikt kan ook FD-1 gelezen worden. Dit is hetzelfe apparaat, maar dan zonder de interface voor de CPC 464. A3.1.1) 3" drive in een PC (Deel 1) 10/22/2002 Zie voor een draaiende toepassing http://www.euronet.nl/users/fvempel/3pc.html A3.1.2) 3" drive in een PC (deel 2) 01/11/2000 Bestanden heen en weer kopiëren van een CPC naar een PC is makkelijk. Dat is: als je een DDI-1 disc drive hebt! Volg deze instructies tot op de letter. Zoals te doen gebruikelijk met deze zaken is dit alles geheel op eigen risico. Ikzelf heb dit op mijn eigen PC gedaan zonder beschadigingen maar ik kan niet garanderen dat het bij jou goed werkt. Beschadigingen zijn geheel voor EIGEN RISICO! Aantekening van de FAQ-beheerder: ik heb een melding van iemand die de instructies volgende en waarvan zijn controller doorbrandde. Bij een ander ging de 3" drive kapot. Houd rekening met deze mogelijkheid. De volgende instructies gelden alleen voor de DDI-1. Misschien werken ze met de FD1 3" maar ze zullen NIET werken met de interne drives van de 6128/664 en 6128+. Installeer 22DISK! Bij de installatie moet je opgeven dat je geen A: drive hebt en dat B: een 360kb drive unit 0 is, aangesloten op de primaire adapter met een step rate van 12 millisekonden. Hierbij heb je de CPMDISKS.DEF van CPCEMU nodig. 0 Installeer 22DISK met de CPMDISKS.DEF file van CPCEMU of die van EURODEF.ZIP. 1 Open je PC (met alle voorzorgsmaatregelen als stroom afzetten, statische lading vermijden en dergelijke). 2 Maak de kabels van alle floppy drives los. Dit is belangrijk (zie ook noot 1). 3 Zoek de connector voor de B:-drive. Die zit waarschijnlijk aan dezelfde kabel als de A:-stekker. De A: connector komt na de draaiing in de kabel. De B: connector is de andere! 4 Doe deze in de DDI-1 unit. Misschien moet het nokje van de stekker weggevijld worden. (Verschillende PC's hebben andere nokjes, zodat dit niet altijd noodzakelijk is. Tot zover de standaardisatie!) 5 Schakel eerst de DDI-1 drive aan, daarna de PC. Tijdens de start van de PC de DEL toetsen indrukken om bij het setup menu te komen (je hebt toch een AMI BIOS, niet?). Geef daar op dat er geen A: drive is en een 360kb 5.25" B: drive. (zie noot 2) 6 Gebruik 22DISK (niet met OS/2 of Windows 95) om je 3" disks naar hartelust te beschrijven en formatteren. ANADISK zal, naar ik aanneem, ook wel van pas komen. 7 Als je er mee klaar bent herstel je de oorspronkelijke configuratie van de PC. Naast CPC diskettes zul je, met de juiste CPMDISKS.DEF, in staat zijn om ook Spectrum 3 diskettes te gebruiken. Dat is, als je dat zou willen... Noot 1: de Amstrad disk drive is redelijk gestandaardiseerd, maar niet helemaal! Bij installatie claimt het apparaat zowel de fysieke drives 0 en 1. Als je denkt dat het apparaat alleen drive 1 (B:) opeist, en unit 0 (A:) met rust laat, dan kom je bedrogen uit. Als je deze aangesloten laat dan zal de leeskop van deze drive met kracht naar de rustpositie gezet worden. Daarmee wordt het apparaat zwaar beschadigd! Dit heb ik op de harde manier achterhaald en ik kon een nieuwe 5.25" drive aanschaffen. Noot 2: als je geen AMI BIOS hebt, dan is deze procedure wellicht anders. Misschien moet je een programma draaien dat op diskette bij je PC geleverd werd. De pinnen van de 3" drive zijn identiek aan die van een 5.25" drive - hij kan zo aangesloten worden. Het is een tijdje geleden dat ik mijn Einstein van binnen gezien heb maar ik ben er van overtuigd dat het gaat om een 40 sporen SS drive. Dat wat op een PC een 180kb drive zou heten. Zaken zoals de Disk Change Line zijn misschien anders maar als je de PC opgeeft om dat te negeren (wellicht aangeven dat het gaat om een 360kb drive) dan zou het moeten werken. Ik heb zo een 3" drive (in feite een dubbelzijdig model) gebruikt met een originele IBM XT. Een aanvulling op de laatste twee paragrafen: Het hangt allemaal af van het type 3" drive. Sommige hadden een 34-pens connector zoals de IBM PC 5.25 quot; drive die gebruikt (een stukje printplaat met koperen geleidestrips). Amstrad drives hebben echter een 26-pens aansluiting met alle belangrijke signalen, alhoewel sommige daarvan niet werken. Ik herinner me dat de 34-pens aansluiting ook slechts ten dele uitwisselbaar is. Omstreeks 1985 heb ik een externe drive van een CPC 464 aangesloten op een andere CP/M computer met standaard 5.25" drives als de PC. Het bleek noodzakelijk om de verbinding te swappen, aangezien de pinnen gespiegeld waren (vergeleken met de standaard). Ook denk ik dat de exacte layout afhangt van de computer in kwestie (CPC 464/664/6128). Wees dus voorzichtig en verniel niet je hardware door verkeerde aansluitingen te maken (zo moeilijk is het niet om te achterhalen wat de aarde pennen zijn). Een aanvulling hierop: De Amstrad, versus de PC aansluiting, is als volgt: 26 pin Amstrad disk drive: Index 2 * * 1 GND DS0 4 * * 3 GND DS1 6 * * 5 GND Motor 8 * * 7 GND Dirn 10 * * 9 GND Step 12 * * 11 GND Wdata 14 * * 13 GND Wenable 16 * * 15 GND Track0 18 * * 16 GND WProt 20 * * 19 GND Rdata 22 * * 21 GND Side 24 * * 23 GND N.C ? 26 * * 25 GND 34 pin Standaard disk drive: Head Load 2 * * 1 GND In Use ? 4 * * 3 GND DS3 6 * * 5 GND Index 8 * * 7 GND DS0 10 * * 9 GND DS1 12 * * 11 GND DS2 14 * * 13 GND Motor 16 * * 15 GND Dirn 18 * * 17 GND Step 20 * * 19 GND Wdata 22 * * 21 GND Wenable 24 * * 23 GND Track0 26 * * 25 GND WProt 28 * * 27 GND Rdata 30 * * 29 GND Side 32 * * 31 GND N.C. ? 34 * * 33 GND Merk op dat op de Amstrad drive DS3 en DS2 ontbreken. De met een ? gemarkeerde pennen kunnen op sommige drives gewijzigd zijn (op bijvoorbeeld high density PC drive is een van deze in gebruik voor het wisselen van de drive spanning - ik weet niet zo gauw meer welke), terwijl op oude single sided drives het Side signaal gebruikt is om de drive te resetten. Als je een 34 pens connector in een Amstrad gebruikt is het het overwegen waard om de Head Load zo aan te sluiten dat deze permanent aanstaat (als het in gebruik is - niet alle drives gebruiken dit signaal). A3.1.3) 3" drive in een PC (deel 3) 02/17/98 Bij gebrek aan hardware-kennis mijnerzijds, volgt hier informatie van Juan Perez Delgado. Wees voorzichitg. Deze informatie geldt niet voor Schneider drives. 1. Lees dit eerst helemaal door. 2. Open daarna je PC en maak alle kabels los die van de controller naar de FD drives lopen. De kabel ziet er ongeveer als volgt uit (met inbegrip van de draaiing tussen de B: en A: aansluitingen (ctler = Floppy Disc Controller) naar FD ctler naar B: drive naar A: drive /-\ /-\ /-\ 2 -|---------|-|---------|-|2 4 -|---------|-|---------|-|4 6 -|---------|-|---------|-|6 8 -|---------|-|---------|-|8 10-|---------|-|-\ /----|-|10 ) 16 van ctler, A: denkt dat het 10 is 12-|---------|-|- \/ ----|-|12 ) 14 van ctler, A: denkt dat het 12 is 14-|---------|-|- /\ ----|-|14 ) 12 van ctler, A: denkt dat het 14 is 16-|---------|-|-/ \----|-|16 ) 10 van ctler, A: denkt dat het 16 is 18-|---------|-|---------|-|18 20-|---------|-|---------|-|20 22-|---------|-|---------|-|22 24-|---------|-|---------|-|24 26-|---------|-|---------|-|26 28-|---------|-|---------|-|28 30-|---------|-|---------|-|30 32-|---------|-|---------|-|32 34-|---------|-|---------|-|34 \-/ \-/ \-/ 3. Met behulp van een schroevendraaier en een mesje heb ik de draden naar de A: drive opnieuw gearrangeerd (sommige heb ik niet meer aangesloten). naar FD ctler. naar B: drive naar A: drive /-\ /-\ 2 -|---------|-|------- Signalen 4 -|---------|-|------- 2,4,6,10(16 voor de ctler) 6 -|---------|-|------- zijn niet aangesloten 8 -|---------|-|---------\ 10-|---------|-|-\ /-na \-|-| 2 (aangesloten op ctler pin 8) 12-|---------|-|- \/ -------|-| 4 14-|---------|-|- /\ -------|-| 6 16-|---------|-|-/ \-------|-| 8 18-|---------|-|------------|-| 10 20-|---------|-|------------|-| 12 22-|---------|-|------------|-| 14 24-|---------|-|------------|-| 16 26-|---------|-|------------|-| 18 28-|---------|-|------------|-| 20 30-|---------|-|------------|-| 22 32-|---------|-|------------|-| 24 34-|---------|-|------------|-| 26 \-/ \-/ |-| 28 |-| 30 |-| 32 |-| 34 \-/ Oneven pennen moeten aangesloten worden op aarde (oneven pennen van de drive op oneven pennen van de controller: het maakt niet uit welk pennummer. 4. Vervolgens open je de CPC6128 haalt daaruit de 3"FD. Maak alleen de kabel van de controller los (degene met de 26-pens connector). 5. Plug de kabel uit stap 3 in de FD controlleer (zoals deze was voor je deze afsloot) en sluit de 3"FD van de CPC op de aangepaste kabel aan. Aangezien de connector 34 pens is zal er een zijde niet volledig aangesloten zijn (pennen 28 tot en met 34). Nu heb je dus de controller kabel van de PC aangesloten op de 3" drive. Zelf denk ik dat je nog een andere drive kunt aansluiten op de vrije connector maar, gezien de verhalen van mensen waar de controller van doorbrandde bij een dergelijke poging: dit heb ik niet getest. Laat de stroomkabel van de 3" drive aangesloten in de CPC. 6. Schakel nu de CPC aan (monitor, gevolgd door het toetsenbord). De FD zal nu onafgebroken beginnen tedraaien. 7. Zet nu de PC aan. Als alles goed gegaan is zou er niets door moeten branden:-) and zal de 3" FD stoppen met draaien. Vervolgens geef je in het BIOS van de PC aan dat er een 360kb 5.25" drive A aangesloten is. Indien nodig moet je de PC opnieuw laten starten. 8. Om CPDRead te kunnen gebruiken moet je de drive aanmelden (in cpdread.cfg) als een 360kb drive met 360kb disks met een #STEP van 2. Een #STEP waarde van 1 heeft bij iemand anders overigens ook gewerkt. * A3.2.1) 3,5" of 5,25" drive op een CPC 06/29/98 Zie A5.2 na de installatie van de nieuwe drive. Je kunt een 3.5" of een 5.25" drive gebruiken op de CPC. Wel moet je letten op de bekabeling aangezien sommige CPC 6128's een 36 pens poort gebruiken terwijl de drive er maar 34 heeft. Een gewone PC floppy kabel (5 connectors) kan gebruikt worden om drives aan te sluiten, alhoewel sommige aansluitingen gewijzigd moeten worden. De 6 problemen die je kunt tegenkomen: - De drive heeft geen READY signaal. Dit komt bij sommige oudere PC drives voor. In dat geval, als je niet in staat bent een circuit te maken waarmee je dit signaal kunt nabootsen, kun je het vergeten... - Je kunt maar een kant van de diskette gebruiken. Als je beide kanten wilt gebruiken dan moet je een schakelaar solderen of een andere DOS installeren (Vortex XDOS of Dobbertin X-DDOS). De beste DOS is ParaDOS. - High density drive hebben een hi/lo signaal dat niet door de CPC ondersteund wordt. Dit kan problemen veroorzaken en het is daarom beter om de oudere 720kb drives te gebruiken. - Sommige 5.25" drives (de 720k QD drives) kunnen problemen veroorzaken. Deze zijn echter niet echt gangbaar en dit zou dus geen bezwaar moeten zijn. - Drives kunnen op de CPC read en seek errors geven. Het eerste wat je in zo'n geval moet doen is de printplaat van de aansluiting schoonmaken met IPA (koppen-reiniger) en de leeskoppen van de drives eveneens. - De jumper setting van de drive is verkeerd. Op oudere 5.25" drives kunnen deze ingesteld zijn op Drive 0 (DS0), in welk geval je de drive op drive 1 (DS1) moet zetten of een PC floppy kabel gebruiken met een draaiing er in. Om floppies te kopiëren van 3" drive A naar 3.5"/5.25" drive B kun je het beste gebruikmaken van Disckit 2/3 wat bij CP/M geleverd wordt. Als Diskit niet werkt dan kun je Procopy nog proberen, die kan met de meeste disks werken en draait vanaf B zodat je dit gemakkelijk mee kunt kopiëren naar je CPC. Op de PC kun je de disks lezen met 22DISK can Sydex of CPDRead van Ulrich Doewich, zie A1.2.6 en A1.2.8. Het volgende diagram is een tabel waarbij de pennen van de moderne 1.44mb 3.5" vergeleken wordt met de drive B: connector van de CPC. Wellicht handig. Merk op dat, alhoewel de CPC connector andersom nummert, de aansluiting nog steeds compatible is. 1.44Mb 3.5" drive: CPC drive B connector Oneven pennen: Aarde -------------> Alle even pennen: Aarde 2: Hi/lo density -----------------> 33: N/C 4: N/C ---------------------------> 31: N/C 6: N/C ---------------------------> 29: N/C 8: Index -------------------------> 27: Index 10: Motor enable A ---------------> 25: N/C 12: Drive select B ---------------> 23: Drive select 1 (B) 14: Drive select A ---------------> 21: N/C 16: Motor Enable B ---------------> 19: Motor On 18: Direction select -------------> 17: Direction Select 20: Head Step --------------------> 15: Step 22: Write data -------------------> 13: Write data 24: Write gate -------------------> 11: Write gate 26: Track 00 ---------------------> 9: Track 0 28: Write protect ----------------> 7: Write protect 30: Read data --------------------> 5: Read data 32: Head select ------------------> 3: Side 1 select 34: Disk change ------------------> 1: Ready Een gedetailleerde gids voor de 5.25" drives is te vinden op de All Things CPC website. Daar is ook meer informatie te vinden over de andere CPC sites, zie A2.2. * A3.2.2) 3,5" of 5,25" drives in de CPC+ (door Simon Matthews) Zie A5.2 na installatie van de nieuwe drive. Het aansluiten van een 3.5" drive op de CPC 6128 was een makkie. 34 Pens PCB aansluiting aan de ene kant, 34 pens IDC aan de andere en klaar is Kees. De nummering was eveneens eenvoudig. Kijkend naar de connector vanaf de achterkant van de machine lopen pennen 1-33 (oneven) van links naar rechts aan de onderkant, terwijl pennen 2-34 van links naar rechts lopen aan de bovenkant. De bovenste pennen zijn geaard en pen 1 (onderaan links) is het READY signaal hetgeen normaliter op de kabel met een gekleurde draad wordt aangegeven. Aan de andere kant zit een eenvoudige IDC stekker, verbonden met de externe drive, meestal met de gekleurde draad het dichtste bij de stroomvoorziening. Het probleem met de CPC+ is dat de stekker aan de achterkant van de machine een 36 pens is, niet 34 en ook nog eens van achter naar voren nummert. Dus, als je van achteren tegen de machine aankijkt dan lopen de pennen 1-35 (oneven) van rechts naar links aan de bovenkant en de pennen 2-36 (even) van rechts naar links aan de onderkant van de stekker. Ook hier zijn de even pennen geaard. Hier wordt het riskant. Ditmaal is pen 33 READY, pen 31 SIDE 1 SELECT tot pen 7 welke INDEX is. Met andere woorden de aansluiting zijn in dezelfde volgorde, maar hebben andere nummers. Dit klinkt misschien hectisch maar in de praktijk valt er best gemakkelijk uit te komen. Allereerst neem je een stuk 34-pens flat kabel en klinkt de IDC stekker er op de normale manier op. Aan de andere kant van de kleurstrip maak je een paar centimeter draad los legt de stekker klaar zodat de kleurstreep correspondeert met pen 33. In andere woorden: de 3 meest linkse pennen blijven leeg. Het andere einde van de kabel moet nu op de uiterst rechtse pen liggen terwijl de losgemaakte draad niet aangesloten is. |||||||||||||||||||||||||||||||||| "kleur " --->|||||||34 PIN RIBBON CABLE|||||||| |||||||||||||||||||||||||||||||||| ||||||||||||||||||||||||||||||||| \ ||||||||||||||||||||||||||||||||| \ <--- losmaken ||||||||||||||||||||||||||||||||| Gaat naar 33-> ||||||||||||||||||||||||||||||||| <--- Gaat naar pen 1 ||||||||||||||||||||||||||||||||| pen 35 --------------------------------------- pen 1 \ / \ 36 WAY AMPHENOL stekker / pen 36 ------------------------------------- pen 2 * de 3 uiterst linker pennen (36,35,34) zijn niet aangesloten * Controleer of alles in orde is: pas daarna de stekker vastklinken. Vervolgens kun je de kabel testen op je externe drive. Als de drive niet reageert of onafgebroken blijft draaien, probeer dan de IDC stekker andersom: de meeste drives hebben de gekleurde draad aan de kant van de voeding, maar er zijn uitzonderingen. Het klinkt wellicht wat ingewikkeld maar kijk naar het diagram met de pennen en je ziet dat het allemaal wel meevalt. A3.3) parallelle kabel 06/08/2001 Bij de CPCEMU emulator zit documentatie om een dergelijke kabel te maken voor de PC en CPC. Deze maakt tweerichting verkeer en bestandsuitwisseling mogelijk. Het bijgeleverde CPCPARA.BAS kan echter alleen bestanden van CPC drives halen, niet van de data recorder. Zie voor tapes A1.2.14. De onderstaande regel wordt in de volgende FAQ gewist: Zie A8.1.1.1 voor verkrijgbaarheid van deze kabel in Frankrijk. Bij problemen met PCPARA.BAS (wat bij CPCEMU zit) laad het programma in de emulator (sla het op in de TAPE directory) en bewaar het als ASCII file met het commando SAVE"PCPARA.BAS",A of gebruik SEND2 A3.4) RS 232 / RS 422 (Macintosh) De CPC noch de PCW hebben een RS 232 poort. Die kun je aanschaffen en alles wat je dan nog nodig hebt zijn communicatieprogramma's op de PC en CPC/PCW plus een null modem kabel om bestanden uit te kunnen wisselen tussen de computers. Laad ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/rs232cpc.lzh voor een plan voor een RS 232 interface, door Tim Riemann. A3.5) Bedrijven Commerciële bedrijven kunnen je bestanden voor je converteren. A3.5.1) Locoscript Software (voorheen Locomotive Software) 05/08/2000 De merknaam Locomotive en de bijbehorende producten zijn verkocht aan SD Micros (SD Microsystems Ltd). Voor verkoop, email naar sales locomotive.com, voor ondersteuning mail naar support locomotive.com Zie C3.1 A3.5.2) Rowansoft Email Tony Gill op tgill alystra.win-uk.net voor prijzen. ROWANSOFT, ROWANCRAIG, ARDFERN, BY LOCHGILPHEAD, ARGYLL, PA31 8QN Tel. 01852 500 257 A3.5.3) Holland Numerics Ltd 09/07/97 Converteert PCW data naar PC formaat - een prijslijst is verkrijgbaar per mail via phil.holland bcs.org.uk of op de web pagina: http://www.hollandnumerics.demon.co.uk/PCWPRICE.HTM of per post van: Philip R Holland Holland Numerics Ltd 94 Green Drift Royston Herts SG8 5BT United Kingdom A3.5.4) David Simpson David Simpson (email: DAS picknowl.com.au) PO Box 187 Mitcham Shopping Centre South Australia 5062 Ph +61-8-83731693 Neem contact op voor prijzen. Ik lever eveneens driveriemen en reviseer 3" drives. Ik ben contactpersoon voor de Amstrad Computer Club Incorporated in South Australia. De club heeft wekelijkse bijeenkomsten op de dinsdag vanaf 18:30 tot 21:00pm in de Torrensville Primary School, Hayward Avenue, Torrensville, SA. Alhoewel de club een algemene computerclub is, gericht op merkloze PC's zijn ikzelf en een aantal anderen bekend met de CPC en PCW machines en zijn graag van dienst. A3.6) Tapes 03/28/2002 A3.6.1) AIFF decoder 03/28/2002 - digitaliseer de tape in AIFF of WAV files, met behulp van bijvoorbeeld Cool Edit, - gebruik AIFFdecoder (A1.2.10) om een AIFF bestand om te zetten in een algemene Amstrda file, geschikt om in de TAPE directory van een emulator op te slaan. Of gebruik CPCFS (A1.2.4) om de bestanden in een .DSK image op te slaan, - start de Multi-Machine emulator die .WAV files rechtstreeks kan lezen. Gebruik CPC2TAPE (A1.2.17) om een tape direct van de PC naar een CPC te schrijven. A3.6.2) Vox2tzx en playtzx 03/28/2002 Voc2tzx is een hulpprogramma dat data van cassettes naar CDT tape bestanden omzet, voor gebruik met emulatoren. Er zitten instructies in het ADATE archief die beschrijven hoe je de verschillende loaders moet identificeren en converteren. Playtzx is een utility waarmee je CDT tape images om kunt zetten naar een tape, voor gebruik met een echte CPC. De CDT bestanden kun je afspelen via de geluidskaart van de PC. Voc2tzx en playtzx zijn te downloaden op World of Spectrum A4) Maps, cheats, pokes, basic loaders A4.1) Maps en cheats 02/14/2000 Plaats oplossingen in de nieuwsgroep, ik zal ze opslaan op lip6. - http://www2.rz.hu-berlin.de/inside/angl/people/pdd/advent.html ("PDD's adventure pagina") Deze site heeft ladingen gegevens over de vroege dagen van de tekst- adventures en heeft ladingen links met andere, gerelateerde sites. Alle belangrijke bedrijven komen aan bod met een korte beschrijving van de historie. Bijzonder interessant is een link naar de ftp "IF-archive" waar veel gegevens staan, met name oplossingen van de klassiekers onder de adventures. - http://hjem.get2net.dk/gunn Een boel oplossingen van adventures. - WOS games maps een groot aantal kaarten voor games. A4.2) Pokes 03/05/99 Met ingang van CPCEMU 1.3 kun je gemakkelijk games poken met behulp van een externe database. Gelieve nieuwe pokes te sturen aan tous club-internet.fr die een database voor CPCEMU onderhoudt. De laatste versie bevat 1.641 pokes voor gebruik met 576 games. Zie: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/emu-uti/mix09.zip In de Amstrad CPC poke database (voor CPCEMU) kun je jouw pokes aanbieden om toegevoegd te worden aan de database: http://andercheran.aiind.upv.es/~sergio/cpc - A4.3) Basic loaders 06/12/99 - Zie http://cpc.purespace.de A5) Hardware-problemen A5.1) Interne drive 07/22/2000 Bij de foutmelding 'disk missing' is je aandrijfsnaar waarschijnlijk aan vervanging toe. De beste oplossing is om met je oude riem naar de electronicawinkel te stappen en de beschikbare alternatieven te vergelijken. Vraag naar de afmetingen 72mm x 3mm x 0.5mm, alhoewel ik geloof dat riemen in de range van 69-72mm lengte en 3 of 4mm breedte ook volstaan. In Parijs (75011) kun je onder de vermelding Koening 7093.00 riemen verkrijgen bij Espace Composants Electronique, 66 rue de Montreuil, métro Nation, telefoon 01 43 72 30 64, fax 01 43 72 30 67 (http://www.ibcfrance.fr) Cibotronic in Parijs (Frankrijk) verkochten de riem vroeger, maar zijn daar nu doorheen. De type-aanduiding was MASTER type CR 4092, afmetingen 71.0 x 0.6 x 2.8mm. Een adres in de UK: Andre Howard, 65 Altyre Way, Beckenham, Kent BR3 3ED. De prijs is GBP 2.25 per stuk, porto inbegrepen. Eveneens in de UK: CPC Components verkopen de riem onder de naam AVBELT3 voor 18 pence. Telefoon (01772) 654455. Pinboard Computers leveren riemen: email naar Pinboardcomputers btinternet.com Een gangbare type-aanduiding in de UK: maplins reference RK99. Voor Duitsland, zie A8.1.4.4 and A8.1.4.5 Nu wordt het tijd om de riem van een Amstrad CPC 6128/6128+ te vervangen: - open de CPC door de schroeven aan de achterkant los te maken, zonder verder iets los te maken. Op een CPC+ zijn er schroeven en 3 klemmetjes - schroef de drive los van de CPC, - maak de 2 kabels los (data en stroom) - bij een CPC+ moet je de drive uit de metalen behuizing halen. Er zijn 4 schroeven en je moet de drive er uit drukken, - plaats de drive zo dat je de groene printplaat kunt zien, - schroef deze plaat los van de drive, - maak de onderdelen los die de plaat verbinden met de drive, zodat je voldoende ruimte hebt om de plaat op te tillen en daarmee de riem zichtbaar te maken. Je zult de plaat niet helemaal los kunnen maken van de drive, - verwijder de oude riem met je vingers of een schroevendraaier. Zorg altijd dat je de drive met de kop naar beneden houdt, anders valt er een kleine pin uit: deze wordt gebruikt voor de schrijfbeveiliging, - koop een nieuwe riem (zie eerder), - plaats de nieuwe riem, sluit alles weer aan en schroef het in elkaar. Plaats de drive weer, sluit hem en sluit de CPC weer. Een ander mogelijk defect is een probleem met de detectie van het index-gaatje. Naast de grote sluitplaat (shutter) op een 3" diskette is er een klein gaatje waardoor de drive het gaatje voor de index voorbij kan zien komen. Een LED en bijbehorende detector houden dit in de gaten en als een van de twee onderdelen defect of vervuild is dan krijg je de melding disc missing. A5.2) Externe drive 05/15/99 Voor informatie over het aansluiten van een 5,25" of 3,5" drive aan je CPC zie A3.2.1 en A3.2.2. Vervolgens, als je drive eenmaal is geïnstalleerd, zul je merken dat je geen diskettes op de volledige 720kb capaciteit kunt formatteren. Hiervoor heb je een ROM box nodig met een ander besturingssysteem, zoals bijvoorbeeld RoDOS, ROMDOS (niet bruikbaar op de CPC+) of ParaDos (de beste). ParaDos herkent alle ROMDOS formaten en kan ROM slot 7 (AMSDOS) vervangen. A5.3) Onderdelen De plaats bij uitstek voor CPC-onderdelen is (toevallig) een bedrijf met de naam CPC Spares in de UK +44 1772 654477. Ze voeren 3 Gate Arrays, 2 daarvan zijn in gebruik door de 464 (een oud model gebruikt 400007, de nieuwere typen hebben de 400010). De AM40007 is het meest gebruikte type in de CPC 464 en deze zijn verkrijgbaar bij CPC Ltd +44 1772 654455. Met een prijs van rond de (waarschijnlijk) 25-35 pond Sterling wel vrij duur. A6) Hoe kan ik bijdragen aan de Amstrad-wereld? A6.1) Bijwerken van de FAQ Je kunt een bijdrage leveren door het aanleveren van correcties, wijzigingen en nieuwe gegevens voor de FAQ aan roussin noos.fr * A6.2) Commerciële spelletjes die freeware worden 07/31/2004 Indien je adressen hebt van programmeurs, die CPC/PCW programma's geschreven hebben, dan zou ik die graag willen hebben. Dan kan ik ze toestemming vragen om hun games free- of shareware te laten worden (ze hebben nog steeds copyright, zelfs na al die jaren). * Zie http://genesis8.free.fr/gamecal.php voor een lijst met games die al freeware (of bijna freeware) geworden zijn (auteurs die aangeven dat de distributie van hun games ze niet meer kan schelen). A6.3) Bestanden toevoegen aan ftp.lip6.fr 04/15/2001 De lip6 heeft geen upload directory dus zul je me je programma's per email moeten zenden naar roussin noos.fr, of versturen naar ftp.nvg.ntnu.no/pub/cpc/incoming, Ik zal de bestanden dan plaatsen op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad A6.4) Bijwerken van ALL_CPC, ALL_HW, ALL_ROM, ALL_UTIL 04/14/2002 Frederic Herlem (frederic.herlem planetis.com) is bezig met een complete inventarisatie van alle CPC programma's. Versie v08 is beschikbaar: help hem alsjeblieft met aanvullingen: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/all_cpc.zip Kevin Thacker (amstrad aiind.upv.es) heeft geschreven: - een inventarisatie van alle voor de CPC geproduceerde hardware (v1.0 is uit 02/04/1997) ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/all_hw.zip - een inventarisatie van alle CPC ROM software (v1.0 is uit 02/04/1997) ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/all_rom.zip - een inventarisatie van alle CPC utilities, al dan niet commercieel, (v1.0 is uit 02/04/1997) ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/all_util.zip * A7) Commerciële programma's die nu PD, free- of shareware zijn 07/31/2004 * Zie http://genesis8.free.fr/gamecal.php A8) Handige adressen en gegevens A8.1) Postale addressen Zie A3.4 voor PCW-gerelateerde adressen. A8.1.1) Frankrijk A8.1.1.1) verwijderd 05/18/2001 A8.1.1.2) Futur's 10/31/99 Futur's is een Franse groep met een varieteit aan actitiveiten. Ze voeren de Soundplayer (een verbeterde Digiblaster). Dit apparaat wordt aangesloten op de printerpoort en gebruikt door Protracker en Digitracker. Het is een doe-het-zelf project met een kostprijs van ongeveer 5 Euro aan onderdelen. Het bouwschema zit in de paper zine Quasar aflevering 9, zie A9.1.3. Met dit schitterende apparaat heb je de beschikkking over 8-bit samples in plaats van de 4 bits. De SoundPlayer+ is een verbeterde SoundPlayer die Virtual Net 96 (zie A10.5) kan bevatten of op de CPC+ poort kan worden aangesloten in plaats van de normale CPC printerpoort. De SoundPlayer II bestaat inmiddels: deze wordt aangesloten op de expansiepoort en maakt het aanmaken van 8-bits mono/22KHz gedigitaliseerd geluid mogelijk. Er zit een extra poort op om het aansluiten van nog een SoundPlayer (voor stereo) mogelijk te maken, dan wel om de printerpoort weer beschikbaar te krijgen. Voor het bestellen van een SoundPlayer+ of II, zie A9.1.3 of http://www.chez.com/futurs or http://www.i-france.com/futurs oude A8.1.1.3 verwijderd, A8.1.1.4 is nu A8.1.1.3 geworden. * A8.1.1.3) Association des Fans de CPC (AFC) 07/31/2004 De AFC is een Franse gebruikersgroep met als doel gebruikers met elkaar in contact te brengen. Voor verdere informatie, schrijf naar Emmanuel Roussin 10 rue du Capitaine Menard 75015 PARIS FRANCE * of zie http://genesis8.free.fr/ A8.1.2) U.S.A A8.1.2.1) Sinotech Ltd. Een bron voor toebehoren voor de Amstrad PCW, PC 1286/2286, PC1386/2386, PC 1512/6400, en PC 1640 diskettes, linten, geheugen en drive upgrades, etc. in de USA is: Sinotech Ltd. 218 Terrace Drive Mundelein, Illinois USA 60060 Telefoon: (708) 566-0504 A8.1.3) United Kingdom * A8.1.3.1) Comsoft (voorheen Campursoft) 07/24/2004 + Comsoft, een bedrijf van Peter Campbell, bestaat niet langer. Comsoft + verkocht ParaDOS, DES en andere producten. Een voorbeeld van de laatste + categorie was The Basic Idea, een tutorial van 42 pagina's en een disk + vol met voorbeelden voor de programmeur. Deze is nu verkrijgbaar op: + http://www.sean.co.uk/books/amstrad/index.shtm A8.1.3.2) United Amstrad User Group 06/01/98 Martyn Sherwood Sherwood 13 Rodney Close Bilon Rugby Warwickshire CV22 7HJ United Kingdom De groep bestaat inmiddels 10 jaar. We publiceren een blad genaamd "CPC User" elke paar maanden en hebben andere diensten voor leden (diskette en tape bibliotheek en telefonische ondersteuning). Het blad bevat soms artikelen over het gebruik van CPC's in samenwerking met PC's (over de installatie van emulatoren, het delen van bestanden enzovoorts). Plus andere artikelen, variërend van beginners tot ervaren gebruikers, met wedstrijden, programma-listings, tutorials en fiction. Zie A2.2 voor de website en A9.1.2 voor de fanzine. A8.1.3.3) Brian Watson Brian Watson 39 High Street Sutton-in-the-Isle ELY Cambs CB6 2RA England Telefoon (en FAX volgens afspraak, gelieve eerst te bellen): +44 (0)1353 777006 E-mail: brian spheroid.demon.co.uk Leverancier van een aantal producten en diensten voor CPC's, CPC+'en, PCW/PcW's en een paar andere computers. Verdere details met prijsopgaaf op aanvraag. - de Protext familie met inbegrip van Proprint, Protext Office, Maxam Utopia voor de CPC en PC (alsook de PC en Atari versies en de Prodata PC database). Gratis ondersteuning van gebruikers tegen gewoon telefoontarief is inbegrepen bij alle items. - Montrac: een nieuw monitoring/tracing programma voor gebruik met Maxam. - PcW16 operating system upgrades. Gratis bij inlevering van een lege DS/HD diskette, geadresseerde (kussen) enveloppe en met retourporto bijgesloten. - Pipeline Tutorials voor de CPC: een afgedrukte tutorial in afleveringen (plus firmware guides) met voorbeelden op gratis disk. - Tweedehands software: een uitgebreide range voor de CPC. Alles origineel met gebruiksaanwijzing. Vanaf 50 pence UK. Tevens redacteur van 8BIT magazin en de persvoorlichter van de WACCI CPC club en IEBA (Independent Eight Bit Association) Stuur een grote, zelfgeadresseerde en gefrankeerde envelop of twee International Reply Coupons (IRC's) voor de Brian Watson software catalogus. A8.1.4) Duitsland A8.1.4.1) Karl-Heinz Weeske Karl-Heinz Weeske Potsdamer Ring 10 D-71522 Backnang Tel +49 7191 60078 Fax +49 7191 60079 Assortiment: CPC hard- en software, printerlinten (NQL401 & DMP), circuits diagrammen, manuals, etc..., vraag een offerte aan! A8.1.4.2) Walter Kuhn Walter Kuhn EDV-Zubehr Hessenstrasse 7 (Frohnhausen) D-35684 Dillenburg Tel./Fax +49 2771 32688 Levert printerlinten Schneider/Amstrad, DMP 2000...3160, NLQ 401, Joyce, LQ 3500, PCW 8256/8512, PCW 9512, Multistrikeband, Maxell 3"-Disks per 10 stuks. - A8.1.4.3) Wiedmann 06/09/2004 - Een Duitse onderneming die enige Amstrad ondersteuning en onderdelen - levert, zie: http://www.wiedmann.com - Ondersteuning voor Amstrad producten is komen te vervallen. * A8.1.4.4) Beratung Mewes 06/09/2004 EDV-Beratung Mewes Gartenstr. 2 53902 Bad Muenstereifel Tel. +49 2253 932388 Fax +49 2253 932387 Email: s.mewes usa.net - http://www.online.de/home/newesedv Driveriemen (CPC, PCW), 3" drives (PCW), RAM-Extensions, reparatie service voor disc-drives (3") * A8.1.4.5) Andreas Micklei 06/19/2004 Andreas verzendt aandrijfriemen voor 3 inch drives aan iedereen in * Duitsland. De prijs bedraagt 1,50 Euro per snaar plus 0,55 Euro porto. Betaling kan geschieden in contanten, postzegels, overschrijving of CPC hardware. Neem tevoren contact met hem op via nurgle gmx.de, om vertraging te vermijden en te checken of er voldoende voorraad is. Andreas Micklei Lefevrestr. 15 12161 Berlin GERMANY A8.2) Informatie A8.2.1) The firmware guide De onofficiële (niet de SOFT 968) Amstrad CPC Firmware guide is nu beschikbaar. Met dank aan Bob Taylor en Thomas Defoe voor het toelaten van de distributie. David Cantrell is verantwoordelijk voor het scannen en opnieuw formatteren van de electronische versie! Zie ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/firmware.zip A8.2.2) Pin-out voor de kleurenmonitor u 5 1 6 4 2 (van achteren gezien) 3 1 = Rood 4 = Sync 2 = Groen 5 = Aarde 3 = Blauw 6 = Helderheid A8.2.3) Programma's op ROMs (01/10/99) Bij de RamRomBox van Inicron of de RAMCARD van RAM7 (zie A10.3.2) zit de utility Softbrenner waarmee elk programma eenvoudig op ROM opgeslagen kan worden (of simuleren met SRAM-geëmuleerd ROM in het geval van de RamRomBox) zelfs bestanden groter dan 16kb. * A8.2.4) "The Anatomy for the CPC's" 03/05/2005 * John Kilcline (john morganja.eclipse.co.uk) heeft 3 exemplaren van "The Anatomy for the CPC's" te koop (10 pond Sterling per stuk, inclusief porto en verpakking). Dit is een boek met harde, roze, kaft en het bevat de details van de CPC hard-en software. De verschillende Gate Array versies (inclusief de versie met koeler), de CRTC, FDC en nog veel meer. De bijbehorende signalen (alsmede hun functie) en hoe die op de CPC uitwerken. Het bevat eveneens: - een listing van de CPC firmware calls, plus de niet gedocumenteerde rekenkundige calls, - een "disassembly" van CPC Basic en OS Rom met commentaar. Dit komt in de vorm van een adres met een opmerking. Dit werk is uitermate bruikbaar, zelfs al staat er niet overal commentaar bij. A8.2.5) Het gebruik van een CPC joystick op een PC 09/18/99 Zie http://www.ziplabel.com/dpadpro voor het gebruiken van een CPC joystick op een PC. A8.2.6) Het laden van protected BASIC programma's 02/20/2000 'Read Amstrad CPC protected BASIC files ' ' Adapted from Clefs Pour Amstrad, 2. Systeme disque ' by Daniel MARTIN and Philippe JADOUL ' (c) Editions du PSI, 1986 ' ISBN 2-86595-256-8 ' ' Run, type in filename (can be empty for tape) and ' then type 'CALL &A400' ' ' This program will fail for very large BASIC files ' ' A line needs to be changed for CPC464s ' MEMORY &9FFF INPUT "Filename "; n$ n = LEN (n$) FOR i = 1 TO n POKE &A430 + i, ASC (MID$ (n$, i, 1)) NEXT i FOR i = &A400 TO &A428 READ a$ POKE i, VAL ("&" + a$) NEXT i POKE &a401, n DATA 06, 00, 21, 31, A4, 11, 00, A0, CD, 77, BC, 30, 18 DATA C5, 21, 70, 01, CD, 83, BC, C1 DATA 21, 70, 01, 09, EB, 21 DATA 66 : ' Change this to 83 for CPC464s DATA AE, 06, 04 DATA 73, 23, 72, 23, 10, FA, CD, 7A, BC, C9 PRINT "Type 'CALL &A400'" NEW - A8.3) Email adressen 07/24/2004 A9) Fanzines Bij (Franse) belangstelling: vergeet niet om postzegels bij te sluiten als je je diskette of papieren fanzine wilt ontvangen. Bij belangstelling uit het buitenland kan verrekend worden met de International Reply Coupons die verkrijgbaar zijn bij postkantoren in alle EU landen, de USA, Canada en vele andere landen. Een IRC kan door de ontvanger ingewisseld worden voor voldoende postzegels om het antwoord per luchtpost (maximaal 10 gram) te betalen. Voor zwaardere zendingen moeten dus meerdere IRC's aangeleverd worden! A9.1) op papier * A9.1.1) WACCI 07/24/2004 + Voor meer informatie zie http://www.wacci.org.uk/ - Losse nummers kosten 2 pond Sterling in de UK, 2.50 in Europa en - 3 pond elders. Speciale tarieven voor jaarabonnement: 22 pond UK, - 27.50 Europa, 33 elders. - 97, Tirrington - Bretton - PETERBOROUGH - PE3 9XT - United Kingdom - De redacteur is Richard Fairhurst. De vereniging heeft een boekenbibliotheek, een tape- en diskette- bibliotheek, een collectie eigen Disks en een PD collectie. 3" Disks worden verstrekt tegen 1,50 pond Sterling. Voorts een alternatief voor * de Firmware Guide, plus disk, voor 6 pond. * Voor een gratis proefexemplaar email naar brian spheroid.demon.co.uk met je naam en adres. A9.1.2) CPC User Een blad dat elke paar maanden door de United Amstrad User Group (UAUG) uitgegeven wordt. Zie A2.2 and A8.1.3.3 A9.1.3) Quasar 05/02/2003 Een Franstalige zine, gericht op het programmeren van de CPC(+). Het laatste nummer is nummer 20 (juli 2002). Voor prijzen en verkrijgbaarheid zie de meertalige website op http://www.chez.com/futurs/ Philippe Rimauro (Futur's/Quasar) 8 chemin des Maillos 09200 SAINT-GIRONS FRANCE A9.1.4) Eurostrad 10/31/99 Een Franse papieren zine, met artikelen die meestal zijn vertaald uit het Engels. Het laatste nummer is nummer 12 (zomer 1999). Thomas FOURNERIE Le Reverdy 50530 SARTILLY FRANCE * A9.1.5) Amstrad Action 07/24/2004 Geen fanzine maar een commericeel (Brits) blad dat met nummer 117 in juni 1995 stopte. Het werd verkocht met cover tapes met commerciële games. Bij nummer 117 zat North & South. + Uitgave van Amstrad Action staan nu on line, met de toestemming + van de redactie Future Publishing: + http://www.futurenet.co.uk/ + op de volgende site: + http://cpcoxygen.digi-alt.net/ A9.2) op diskette A9.2.1) Boxon 07/28/97 Nicolas Ader (Nicky one) Place du Donjon 32320 BASSOUES FRANCE Boxon issue 3 is verschenen (07-96 to 02/97). A9.2.2) Demoniak 11/03/98 Anthony Nevo (orphee) Le Louya 35290 GAEL FRANCE Issues 3 tot 6 zijn verkrijgbaar op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/zines (dmk*.zip) A9.2.3) Dracula Fanz 08/01/98 Miguel Fremeaux (Dracula) 238 rue du cardinal Allen 59553 CUINCY FRANCE Het laatste nummer is 5 (december 1995) met artikelen in het Engels, zie de nummers op: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/zines A9.2.4) Phaser Sebastien Broudin (Seb) 1 rue Emile Combes 60600 FITZ-JAMES FRANCE A9.2.5) Better Than Life Een Engelse disc fanzine met ongeveer 40 zeer gevarieerde artikelen (allen in het Engels). De nummers 1 tot en met 4 zijn verschenen. Zie: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/zines, je kunt contact opnemen met de redacteur Richard Fairhurst (CRTC/Systeme D) op: richard systemed.u-net.com A9.2.6) Tribal Mag 05/23/99 Een goede Duitse zine met een paar Engelse artikelen. Nummer 8 is het laatst verschenen. Tribal Mag is samengegaan met CPC-Telegramm. De web site is: http://tribal-mag.home.pages.de Alle nummers zijn beschikbaar op ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/zines Jan Deppisch (email: Deppisch Internet-Service.nu) Lechstr. 10a 76437 Rastatt GERMANY A9.2.7) Art of Fantasy Een produktie van TGS/Creators: het gaat hierbij om een disc magazine dat voornamelijk niet over computers gaat maar in plaats daarvan over zaken als rollenspellen-games, fantasie-boeken, science fiction, verhalen en dergelijke. Collapse, de redacteur ontvangt haas geen bijdrage zodat het een goede zaak is om dit mag eens onder de aandacht te brengen. Het eerste (en vooralsnog enige) nummer verscheen alleen in het Duits maar als hij Engelse input krijgt kan deze mag internationaal worden! Het adres luidt: Collapse of TGS/Creators Tobias Zimmermann Augsburger Weg 3 59439 Holzwickede GERMANY A9.2.8) Guten TAG Een nieuwe, Duitstalige mag van de groep "TAG". Hier kan ik niet veel over zeggen: vraag het de redacteur. Zijn adres is: Gremlin of TAG Thomas Schilling Rebenweg 28 79793 Wutschingen-Horheim GERMANY A9.2.9) Coders Paradise Een disc mag voor programmeurs. Alle routines die de redacteur, (Steve of Wizcat) ontvangt worden gepubliceerd met gewoonlijk veel toelichting. Stev heeft veel problemen met het verkrijgen van voldoende kwaliteit voor een nummer, zodat we dat nog maar even onder de aandacht brengen. Het adres: Steve of Wizcat Christian Stengel Ihnbergstrasse 9/1 73479 Ellwangen Germany A9.2.10) CPC-Telegramm 08/04/98 Een Duitse diskzine "CPC-Telegramm", zie http://home.pages.de/~CPC-Telegramm Andreas Koenig Hutstr. 7 D-91056 Erlangen A9.2.11) Digital Press 08/01/98 Begonnen als een Duitse zine met Engelstalige artikelen, is dit momenteel een Frans-Duitse publikatie. De nummers zijn te verkrijgen op: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/zines Verdere informatie: benediction rtel.fr. Olivier FLOQUET Chemin de l'Eglise 14130 DRUBEC FRANCE A10) Uitbreidingen - hardware Om oudere hardware te kunnen gebruiken op een CPC+ heb je een adapter nodig, een zogenaamde widget, aangezien de aansluitingen niet identiek zijn. Ze gebruiken dezelfde stekkers als de Duitse CPC (Schneider). Alle hardware werkt met deze adapter, met uitzondering van de standaard multiface, zie A10.2 (06/09/97) Zie A6.4) voor een lijst met geproduceerde randapparatuur voor de CPC. A10.1) Hard disks (no more produced) A10.1.1) MFM hard drive - een Dobbertin MFM interface met 20 MB HD, - in de vroege beginjaren een VortexFilecardmet20MBMFMHD. A10.1.2) AT IDE hard drive A10.1.2.1) GIDE De GIDE is een generiek apparaat dat eenvoudige aansluiting van een AT 16-bit hard schijf aan een Z80 computer mogelijk maakt. Als jouw Z80 processor op een insteekvoet zit verwijder je deze gewoon, plugt de GIDE in en steekt de Z80 in de GIDE. Je moet echter wel zelf de driver programmatuur programmeren. Zie de details op http://www.psyber.com/~tcj Er is een GIDE voor de CPC. Zie hier beneden voor een ander project dat wel specifiek voor de CPC bedoeld is. A10.1.2.2) IDE Drives (van RAM7) Dit apparaat gebruikt een ISA IDE controller en een adapter die in de expansiepoort van de CPC gaat. Het apparaat zal in staat zijn om IDE hard drives te gebruiken, (zeker) CD Rom spelers en disk drives (1,44mb). Op dit moment niet beschikbaar. A10.2) Multiface II Een handige add-on op de expansiepoort met als voornaamste doel het maken van snapshots, net als bij de emulatoren. Zie A1.2.7, een utility om multiface snapshots te converteren naar emulator snapshot. Er is een speciale multiface voor de CPC+, de standaardversie werkt niet met een plus, zelfs niet met de widget (06/09/97). A10.3) ROMBOX A10.3.1) ROMCARD en RAMCARD 10/31/99 Francisco DOS SANTOS 123 boulevard Strasbourg 94130 NOGENT SUR MARNE FRANCE email: ram7 mail.dotcom.fr (geen of heel traag antwoord, het beste is om snail mail te gebruiken). De ROMCARD is een ROM box met 4 beschikbare sloten die elk 16kb (27128) of 32kb (27256 of 27C256) EPROM's met een maximum tot 128kb accepteren (het is dus het beste om 32kb te gebruiken, aangezien er maar 4 sloten zijn). Andere ROMCARD's kunnen parallel geschakeld worden om nog eens 128kb aan ROM's toe te voegen. De RAMCARD is een ROMCARD die 128kb aan RAM in plaats van ROM biedt.
A10.3.2) Inicron ROM-RAM-BOX 04/15/2001
De RRB is een ROM box die geen gebruikmaakt van EPROM's. Tot 32
EPROM's kunnen worden gesimuleerd in het 512kb grote geheugen (in het
geval van de enhanced RRB). Verder kun je normale EPROM's van 8-64kb
gebruiken in een gewone EPROM-insteekvoet. Zie http://www.inicron.de
of laadt ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/roms/rrb.zip
A10.4) SoundPlayer 1 en 2
Zie A8.1.1.2) en A9.1.3)
A10.5) Netwerk 10/31/99
A10.5.1) Virtual Net 96 (VN96)
Virtual Net 96 is een netwerk van Duits fabrikaat, zie (pagina in
Engels en Duits):
http://www.geocities.com/SiliconValley/Park/6129/start.htm
Laad ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/vn96eng.lzh (of Duits,
in plaats van Engels) voor informatie over VN96.
A10.5.2) Multi-IO kaart 05/30/2003
VN96 werkt niet met een CPC+ maar Futur's (zie A8.1.1.2) heeft plannen
om een VN96 te maken voor de CPC+, die overigens ook op een gewone CPC
zal draaien. Deze multi-IO kaart omhelst meer dan een VN96 kaart: er
zit een standaard parallelle poort op waar je allerlei parallelle
devices op zult kunnen aansluiten, zoals een printer of een ZIP-drive
zodra daarvoor een driver beschikbaar komt. De prijs zal ongeveer 15
Euro gaan bedragen.
A10.6) Future OS 05/31/2003
Future OS is een nieuw besturingssysteem voor de Amstrad CPC dat een
rombox of rambox nodig heeft. Future OS is krachtiger dan AMSDOS maar
AMSDOS en CP/M programma's moeten aangepast worden voordat ze onder
Future OS (zelfs sneller) kunnen werken. Type |OS or |FDESK om Future
OS te starten. Voor verdere informatie, zie: http://www.FutureOS.de
Je kunt het gebruiken bij emulatoren als Caprice (ROM's A B C D in
sloten 10-13) of WinAPE 2.0a4 (werkt niet met WinAPE 2.0a5).
A10.7) Geheugenuitbreidingen
A10.7.1) 256kb tot 2mb MemCard (van RAM7) 05/30/2003
Op de 6128 en 6128+ is deze uitbreiding compatible met Dk'tronics
geheugenuitbreidingen en past op de expansiepoort. Het gebruikt
dezelfde geheugentechnieken als de tweede 64kb geheugenbank van de
6128. Er zijn 4 banken met statisch RAM (128kb of 512kb). Voor verdere
informatie zie: A10.3
Let op dat de 256kb en 512kb uitvoeringen 128kb RAM chips gebruiken
en de 1 en 2mb modellen 512kb RAM chips. Een extra kabel is nodig.
A10.7.2) Inicron RAM-BOX 04/24/2000
Een 512kb RAM uibtreiding voor de Amstrad CPC van Inicron, zie
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/misc/rambox.zip
of ga naar http://www.inicron.de
A10.8) Card Tridge (van RAM7) 10/31/99
De Card Tridge kan Amstrad CPC+ cartridges lezen, kopiëren en
opslaan met zijn 512kb RAM geheugen. Voor verdere informatie, zie:
A10.3
A10.9) CPC ISA 01/20/2001
Voor informatie over het aansluiten van ISA kaarten op de CPC, zie de
web site van Siou (siou free.fr):
http://siou.free.fr
A10.10) Amstrad MP1 en MP2 10/27/2000
De Amstrad MP1 en MP2 vervangen de monitor-aansluiting van de CPC en
staan het gebruik van de televisie toe (met een SCART stekker). De MP1
is voor de 464, de MP2 voor de 664/6128. Wellicht te verkrijgen bij
Computer Cavern in de UK, telefoon +44 1628 891022. Je kunt het
signaal ook naar een PC met een tuner card sturen.
De MP1 heeft niet de 12v stekker, bij de 664/6128 komt de voeding voor
de floppy disc drive uit de monitor. Zodoende kun je een 664/6128 wel
gebruiken met een MP1 maar dan kun je de floppy niet gebruiken of je
moet een externe voeding hebben.
A10.11) CD-ROM 05/12/2003
Een aantal jaren lang heeft iedereen gedacht dat de CPC versie van de
Codemasters CD-ROM (met gebruikmaking van een huis, tuin en keuken CD
speler en een speciale interface om het audiosignaal om te zetten in
iets wat bruikbaar is voor de Arnold) niet bestond. Echter, de
ontwikkelaars (The Oilver Twins) hebben bevestigd dat het wel bestaat:
http://andercheran.aiind.upv.es/~amstrad/docs/audiocd2.html
A10.12) Muis 08/06/2000
Je kunt geen PC muis (serieel dan wel PS/2) gebruiken. Er zijn
speciale uitvoeringen voor de Amstrad CPC maar er zijn maar weinig
programma's die deze ondersteunen (Advanced OCP art studio):
- AMX mouse (de meest gangbare),
- GENIUS mouse,
- DATEL mouse.
A11) Aanstaande CPC-bijeenkomsten
B - Amstrad Notepad (NC100/150/200)
B0) NC 100/150/200 presentatie 08/06/2000
De Notepad is Amstrad's idee van een eenvoudige tekstverwerker. Het is
geen PC-compatible en moet ook niet verward worden met de PenPad PDA.
De NC100 is geïntroduceerd in september 1992, is ongeveer van A4
formaat met een LCD scherm (80 tekens x 8 regels), bijna full-size
toetsenbord, een PCMCIA geheugenslot aan de linkerkant, vier
kleurtoetsen en 64kb geheugen. Er worden een tekstverwerker, spell
checker, adresboekje, rekenmachine, agenda, klok, alarms en BBC
Basic bijgeleverd. Het apparaat beschikt over een seriële en een
parallelle poort.
De NC200, geïntroduceerd in oktober 1993 heeft een opklapbaar LCD
scherm (80 tekens x 16 regels), een 3.5" disk drive, 128kb geheugen en
nieuwe software (spreadsheet, graphics en games).
De NC150 bestaat alleen in Franse en Italiaanse uitvoering, is op de
markt gekomen in april 1993. Het apparaat heeft het uiterlijk van een
NC100 maar de software van een NC200, eveneens 128kb en de
mogelijkheid om een 3.5" disc drive aan te sluiten.
B1) Emulatoren
* B1.1) M.E.S.S. 06/09/2004
* Zie hiervoor A1.1.20.
B1.2) NC100EM 03/17/2001
NC100EM van Russell Marks draait op Linux (svgalib, X, tty) en MSDOS.
Het ondersteunt zowel de ROM software als ZCN, een gratis CP/M 2.2
kloon. Te laden op http://rus.members.beeb.net
B2) Hoe kan ik er een kopen? 10/27/2000
Uiteindelijk is Tandy in november 1996 gestop met de verkoop. De beste
manier om er een te pakken te krijgen is via tweedehands advertenties
in computertijdschriften, de verkooprubrieken in de nieuwsgroepen of
electronische veilingen als http://www.ebay.com
B3) Wat voor randapparatuur kan ik gebruiken?
De Notepads hebben een standaard Centronics parallelle en een seriële
RS232 (9 pens) poort. Het systeem beschikt over drivers voor 9 en 24
pins dot matrix, Canon inkjet en Laserjet printers. De seriële poort
claimt een snelheid van 9600 bps, maar deze snelheid is alleen
betrouwbaar te realiseren met XModem en de voeding van de NC. Dit is
een algemeen probleem, aangezien de voeding 10 volt en de batterijen
slechts 6 volt leveren.
B3.1) Printen 07/14/99
De NC heeft ingebouwde drivers voor dot matrix, inkjet en
laserprinters, voor emulatie van Epson, IBM, Canon en Laserjet. De
Laserjet emulatie is niet geheel geïmplementeerd: fontgrootte kan
(in ieder geval niet in de Duitse versie) niet worden ingesteld.
Als iemand zich hiermee bezig zou willen houden, dan zouden we dat
heel erg waarderen...
B3.2) Extra geheugen 07/30/2000
Een batterijgevoede PCMCIA geheugenkaart (type SRAM) zal de data
vasthouden zelfs als de Notepad crasht en het beschikbare geheugen
wordt vergroot. Het staat je verder toe om Basic bestanden groter
dan 2048 bytes te maken. Deze beperking komt doordat Basic bij de
start beslaglegt op al het geheugen met uitzondering van 2048 bytes.
Geheugenkaarten (maximaal 1mb groot) kunnen worden aangeschaft bij:
- Primary Simulation Inc., 2963 Mozart Drive, Silver Spring,
MD 20904, USA. http://www.psism.com/sramsp.htm
- Talisman Electronics, P.O. Box 26 Pangbourne, Reading, RG8 8TL.
Telephone 01491 671914. http://www.talisman-uk.com
- Vikant Corp., 512 kb of 1mb kaarten (http://www.vikant.com of
https://secure.webcom.com/vikant/onlineorder.htm
B3.3) Disks 08/15/99
Cliff Lawson (NC Project Manager): met een NC200 heb je al de
beschikking over ingebouwde Ranger disk routines. In een NC150 zit
alleen Ranger code voor de terminal, maar er zit een verborgen
'haakje' waarmee externe Ranger code verbonden kan worden met de
machine. De NC100 bezit geen Ranger code.
B4) Hoe sluit ik de NC aan op een PC ?
B4.1) Wat voor kabel?
In de handleiding staan een paar aanwijzingen. Je kunt gebruikmaken
van een LapCat parallelle verbinding of van een standaard "null modem"
kabel (verkrijgbaar bij de meeste computerwinkels). Als je er zelf een
wilt maken, hier is het benodigde schema:
25 pens op PC 9 pens op PC
NC PC NC PC
2 ----------- 2 2 ----------- 3
3 ----------- 3 3 ----------- 2
4 ----------- 6 4 ----------- 6
5 ----------- 7 5 ----------- 5
7 ----------- 5 7 ----------- 8
8 ----------- 4 8 ----------- 7
B4.2) Instellingen
Gebruik ook op de PC een terminal programa (Telex ondersteunt XModem
maar standaard Windows Terminal/Hyperterminal volstaan ook voor
tekst). Stel aan beide kanten dezelfde snelheid (9600bps) in, 9 bits,
geen pariteit, 1 stop bit, RTS/CTS handshaking en het zal moeten
werken.
B4.3) Bestanden van tekstverwerkers converteren 04/29/2000
Er zijn conversieprogramma's beschikbaar, zowel voor op de PC als op
de NC:
- voor msdos: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/nc100/nc2rtf.zip
- voor NC: ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/nc100/nc2rtfb.zip
B4.4) Hoe sluit ik de NC aan op een BBC computer 08/15/99
Daarvoor heb je een 5 pens C-type DIN stekker nodig, een 9 pens
seriële stekker, wat kabel en de instructies die je kunt vinden op:
http://www.gre.ac.uk/~st702/qanda.htm#q11
B5) BASIC
Vreemd genoeg zit er bij de NC een versie van BBC BASIC. Dit maakt
het mogelijk om eigen programma's te maken en die van anderen te
gebruiken. Echter, meerdere mensen hebben gemerkt dat de NC vastloopt
als de tekstverwerker een BASIC file opent: zorg dus voor een backup
voordat je met belangrijke bestanden in de weer gaat.
B5.1) Waar kan ik BASIC programma's vinden?
- ftp.maekong.york.ac.uk/pub/BBC
- http://www.ncus.org.uk
Tim's Amstrad NC Users Site, zie de links
B5.2) Kan ik de tekstverwerker gebruiken om listings in te tikken?
Jazeker, om van de tekstverwerker naar BASIC te gaan tik je
"*EXEC filename" in BASIC. Vergeet niet de regelnummers. Om van BASIC
naar de tekstverwerker te gaan laad je het programma en geeft in:
*SPOOL document
LIST
*SPOOL
Voer geen accentuering (bold en dergelijk) in in een programma.
B5.3) Kan ik programma's zelfstartend maken?
Jazeker, sla het op met de naam AUTO en, iedere keer dat je BASIC
start, het programma zal draaien.
B6) Andere programma's 07/11/99
ZCN is een gratis besturingssysteem voor op de NC100. Het is
grotendeels compatible met CP/M 2.2 en draait de meeste CP/M 2.2
programma's als daar zijnde ZDE, QTERM, Mallard Basic en Hitech C.
Ook de NC's ROM BBC Basic kan gedraaid worden, als ware het een
ZCN programma. Je hebt een NC en in ieder geval een PCMCIA
geheugenkaart nodig, een andere computer (wellicht een PC)
en een seriële kabel om de programmacode de eerste maal over te
zetten. Deze is te verkrijgen op:
ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/nc100 or
http://www.ncus.org.uk
B7) Gecrashed
Met een beetje goede wil is heen en weer schakelen tussen standby en
aan voldoende om je weer op gang te brengen. Als je echter bezig was
met het opslaan van data, zal dit niet werken. Er zijn de volgende
acties mogelijk: aanschakelen terwijl je Function ingedrukt houdt,
aanzetten terwijl je Function, Stop, Del en de rechter Shift toetsen
ingedrukt houdt, het verwijderen van alle batterijen (met inbegrip van
de lithium knoopcel) en de stroomadapter en proberen aan te zetten. Bij
de laatste twee ben je gegarandeerd de inhoud van het geheugen kwijt.
Bij de eerste twee niet altijd, maar ze werken ook niet altijd.
B8) Kapot
CPC supplies op +44 1772 654455 (telefooncentrale) of email naar hun
fax op remote-printer.Sales 6.6.4.4.5.6.2.7.7.1.4.4.tpc.int
en vraag of ze je terug willen bellen. Als dat niet lukt kun je altijd
nog Amstrad (zie A2.2 bellen.
B9) Hulp inroepen 08/15/99
Nadat Amstrad en Tandy gestopt zijn met de verkoop van de Notepad, is
de beste plek om hulp in te roepen de nieuwsgroep comp.sys.amstrad.8bit.
Brian Watson geeft gratis ondersteuning voor Protext, de
tekstverwerker die bij de NC geleverd is
(protext spheroid.demon.co.uk).
B10) Internet bronnen 12/17/2000
- http://www.amstrad.com and http://web.ukonline.co.uk/cliff.lawson
officiële en officieuze Amstrad websites
- ftp://ftp.nvg.ntnu.no/pub/cpc/nc100
NVG FTP site
- http://www.miracles.win-uk.net/NC100
Het nieuwe adres van Mark Ray's NC pagina.
- http://www.ncus.org.uk
Tim's Amstrad NC Users Site.
B11) Credits 08/15/99
Alhoewel het lijkt alsof ik in mijn eentje deze sectie onderhoud, zou
deze niet op zijn huudige hoge niveau zijn zonder de hulp van de velen
die vragen gesteld hebben en antwoorden verschaften. Met name Tim
Surtell en Russell Marks hebben veel bijgedragen.
C - Amstrad PCW
C0) PCW presentatie 08/04/2001
Amstrad heeft de volgende PCW modellen geproduceerd:
1) PCW8256
2) PCW8512
3) PCW9512
4) PcW9512+
5) PcW9256
6) PcW10, zie http://www.euronet.nl/users/fvempel/pcw10.html
7) PcW16
1) bezat 180kb drives, 2) had een 180kb A drive en een 720kb B drive,
3) had een 720kb drive. Alle opvolgers hebben 720kb 3.5" drives, tot
de introductie van de PcW 16 met een 1,44mb drive in DOS formaat. Alle
PcW's gebruiken EMT 3.5", in plaats van EMS 3", opstartbestanden. De
PcW 9512+ is een look-alike van de oudere PCW 9512, met inbegrip van
de margrietwielprinter. De PcW 9256 (met 256kb) is een redesign van de
8000-serie met een soortgelijke dot matrix printer en toetsenbord, in
een moderner jasje. De PcW 10 lijkt op de 9256 maar heeft 512kb.
De PcW 16 slaat een compleet ander pad in dan de voorgangers en is
bedoeld als een WYSIWYG machine. Waardoor een ander scherm en een
andere processor (van 4 naar 16MHz) nodig: hierdoor is de computer
niet compatible met de voorgangers (documenten, echter, zijn wel
uitwisselbaar).
C1) Emulatoren en utilities
C1.1) Emulatoren
* C1.1.1) Joyce 06/09/2004
+ Een superieure PCW emulator met een groot aantal mogelijkheden. De
+ huidige versie is 2.02 (stabiel) en 2.1.5 (niet gegarandeerd stabiel).
+ De 2.1.1 emuleert ook de PcW 16, versie 2.02 alle eerdere modellen.
+ Joyce 2.x is een geïntegreerd systeem: de meeste utilities (voor
+ bijvoorbeeld het maken van images -met inbegrip van MicroDesign
+ disks-) zijn toegankelijk vanaf het menu. De optie zijn, onder andere:
+ - emulatie van alle PCW's (vanaf versie 2.1.1) met extra geheugen en
+ hardware;
+ - emulatie van extra hardware omvat o.a. muis, seriële en parallelle
+ poort en 2mb geheugen;
+ - ondersteuning van echte disc drives;
+ - ondersteuning voor virtuele harde schijven (van per stuk 8mb);
+ - gebruik van DOS directories voor lezen en schrijven en importeren
+ en exporteren;
+ - een disc image met een karrevracht aan CP/M utilities voor gebruik
+ met JOYCE;
+ - een aantal instellingen, waaronder originele schermkleuren van de
+ PCW monitoren en processor-snelheid;
+ - ondersteuning van de printer. Hetzij door de LPT poort, of omgeleid
+ naar een bestand (bijvoorbeeld een schitterende emulatie in Adobe
+ PDF bestanden onder Windows);
+ - gemakkelijke produktie van print screen onder Windows: erg handig
+ voor een redacteur;
+ Raadpleeg de documentatie voor het verkrijgen van de boot disks.
+ Te laden op http://www.seasip.demon.co.uk/Unix/Joyce/
+ Ook de oudere DOS versie 1.36 is nog steeds te downloaden.
C1.1.2) Joyce MAC 07/28/97
Een MACOs port van Joyce, van Richard Bannister, is te laden op:
http://internetter.com/titan/software
* C1.1.3) M.E.S.S. 06/09/2004
* Zie A1.1.20
Ook hiervoor heb je boot images nodig. M.E.S.S. emuleert alleen de
standaard hardware (dus geen Centronics parallelle poort op een
PcW 9256).
C1.2) Utilities 08/04/2001
Zie C2.2) voor PD software. Een listing van de
betere commerciële programma's volgt nog.
C2) Waar kan ik emulatoren en programma's vinden? 08/08/2000
* C2.1) FTP sites 07/24/2004
- ftp://ftp.demon.co.uk/pub/cpm/
Demon UK, Amstrad directory, met ladingen programma's voor de PCW.
+ - ftp://ftp.nvg.ntnu.no/pub/cpc/pcw/
+ NVG, met een aantal PCW programma's.
* C2.2) WWW 08/08/2004
- http://www.locomotive.com
Locomotive Software, mede-auteur van de CPC-ROM's, in 2000
overgenomen door SD Micros zie hieronder.
- http://members.aol.com/sdmicro
De nieuwe eigenaar van de merknaam Locomotive name en het
bijbehorende produktassortiment.
- http://web.ukonline.co.uk/cliff.lawson
de website van een Amstrad medewerker met informatie over, en
bestanden voor, alle Amstrad modellen. De officiële site is te
vinden op http://www.amstrad.com
* - http://ai.ansible.co.uk/
Ansible information produceert AnsibleIndex voor LocoScript,
AnsibleIndex Pro en AILINK (om LocoScript bestanden te converteren
naar, bijvoorbeeld MS Word). Gratis CPM.EXE converteerprogramma om
bestanden van CF2DD disk te kopiëren op een PC, te downloaden.
- http://www.euronet.nl/users/fvempel
PCW Joyce Computer Club: seriële communicatie met een PC, montage
van een 3.5" drive op een PCW, montage van een 3" drive op een PC,
reparatie van een 3" drive, opwaarderen van het geheugen tot 512kb,
clubnieuws, PCW advertenties, downloadable Public Domain
programma's.
- http://www.seasip.demon.co.uk
John Elliott's CP/M site. John is de man achter sommige van de beste
PCW freeware-programma's. Op zijn site staan diverse bruikbare links
naar andere CP/M bronnen en een flinke hoeveelheid informatie over
het XBIOS van de PCW plus een boel downloads (ook voor graphics).
* - http://www.systemed.net/pcw/
Richard Fairhurst web page met hardwaregegevens over de PCW.
- http://www.xs4all.nl/~ianmacd/PCW.html
Ian Macdonald's pagina's over de PCW.
- Protext verwante onderwerpen: Brian Watson (protext spheroid.demon.co.uk).
http://www.cix.co.uk/~mtilley/protext
- De Walnut Creek CD-ROM bevat een selectie aan Amstrad PCW software
en andere programma's die op een PCW draaien. Sommige met niet meer
dan een klein installatieprogramma waarbij een sleutelwaarde
ingevoerd moet worden. Niet langer te koop maar wel te downloaden op
http://deltasoft.fife.wa.us/cpm/cdrom
C2.3) Diverse bronnen 08/08/2000
Een PCW CD-Rom van P.D. Blake bevat meer dan 4.500 bestanden aan
PCW software, met inbegrip van zijn commerciële uitgaven en circa
tweehonderd PD en freeware programma's. Ook staat er een forse
hoeveelheid MicroDesign materiaal en informatie over programmeertalen
en utilities op de PCW. De CD kost £25 + £2.50 P&P.
Te bestellen door het sturen van een cheque voor £27.50, betaalbaar
aan Mr P.D.Blake, 32 Sample avenue, Beverley, E.Yorks, HU17 9DW,
England. E-mail address: pdblake yahoo.co.uk
* C3) Overzetten van en naar PCW en PC 08/08/2004
Als je een 3.5" drive op de PCW hebt (alle PcW's hebben er een) is dit
overzetten gemakkelijk.De gratis CPM.EXE software van Ansible Index
* op http://ai.ansible.co.uk/ kan CF2DD
(dubbelzijdige disks voor gebruik in drive B) lezen. Met een 3.5"
drive is dit overzetten op een PC gemakkelijk. Als je alleen een 3"
drive B hebt kun je overwegen om deze in de PC te monteren (zie C3.4).
Bij gebruik van meerdere logische disk formaten is 2DISK van Sydex het
aanbevolen programma.
Samenvattend, er zijn de volgende alternatieven:
- 3.5" drive op een PCW (doe-het-zelf mogelijk),
- LocoLink verbinding tussen PCW en PC,
- RS 232 seriële null modem verbinding tussen PCW en PC (doe-het-zelf
mogelijk),
- 3" drive in een PC (doe-het-zelf mogelijk),
- akoestische communicatie (doe-het-zelf mogelijk).
De programma's 22DISK, MS Odball, PCWTrans en CPM.EXE zijn gratis
beschikbaar. 22DISK is formeel nog shareware en moet aangeschaft
worden (USD 25, niet ondersteunde licentie) bij Sydex. 22DISK is
hierbij het enige programma dat kan omgaan met alle logische formaten
op een PCW. Voor sommige formaten moet je extra definities laden,
waarvan een aantal beschikbaar in
Euro1.zip.
Als je disks hebt die geformatteerd zijn met DISCTOOL (van Matthijs
Vermeulen, niet het gelijknamige programma van Moonstone) met
variabele combinaties tussen directory en schijfruimte, mail dan
fvempel euronet.nl voor additionele definities of alternatieven.
Er zijn een boel commerciële oplossingen op de markt, onder andere:
Moonstone 2-in-1 en DDriverPCW (een DOS driver die het toelaat om op
de PC disks te lezen en te beschrijven). Deze toepassingen zijn nog
steeds te verkrijgen bij LocoScript Software.
Afgezien van het hardwarematige overzetten zul je ook het overzetten
van het bestandsformaat moeten bekijken, in ieder geval als het om
LocoScript bestanden gaat.
De eenvoudige en goedkope oplossing is het exporteren van LocoScript
bestanden naar ASCII (op de PCW). Deze American Standard Code for
Information Interchange werkt op de meeste computers, zij het dat
Windows een iets afwijkend dialect, ANSII, gebruikt. Maar ASCII heeft
slechts 256 standaardtekens ter beschikking: een hele teruggang van de
600+ tekens in de LocoScript set. Daarnaast verlies je ook
formattering, layout, headers & footers, paginanummers en accentuering.
Als je kiest voor de PAGE IMAGE instelling dan behoud je nog iets aan
deze details, maar het eindresultaat zul je absoluut moeten checken op
de PC. In combinatie met een 3.5" drive op een PCW is het een relatief
goedkope oplossing en goed bruikbaar bij het overzetten van
vertrouwelijke gegevens of data waarvan je niet het risico wilt lopen
dat ze verloren gaan bij het verzenden (de post).
Als je de originele instellingen, layout, accenten en dergelijke wilt
behouden dan zijn er een paar commerciële programma's:
- Ansible AILINK
- LocoScript Professional of LocoScript Easy met of zonder LocoLink
(voor Windows)
Welke de beste is hangt af van je budget en je doelen. AILINK,
http://ai.ansible.co.uk/ kan CF2DD disks lezen en
alle versies van LocoScript (1 t/m 4) converteren naar, onder andere
Richmond Text Format, een algemeen bekend formaat (voor
tekstverwerkers). Met een prijs van GBP 19,50 mag dit duur lijken maar
(alhoewel ik nog niet alle opties heb gebruikt) het is een goed
alternatief voor het opnieuw formatteren en corrigeren van files, of
voor het kopen van een DOS tekstverwerker, alleen om die te gebruiken
voor conversiedoeleinden. AILINK is een Windowsprogramma (uitgezonderd
een incidentele DOS-box) en biedt, onder andere, RTF, RTF for Word,
WordPerfect 4.2, ASCII, ANSI, HTML en nog wat formaten. Er zit een
voorziening in voor massale kopieer- en converteeracties en het lijkt
bijna altijd een 1:1 kopie te maken, formattering en accenten
inbegrepen. Let wel op dat AILINK alleen van CF2DD kan lezen (geen CF2
of andere formaten) en ook niet het issue oplost hoe je de bestanden
op de PC moet krijgen, tenzij je een 3" drive in de PC monteert.
De oplossingen van LocoScript zijn duurder maar bieden ook de hardware
conversie (LocoLink, een onderdeel van LocoScript). Het overzetten van
bestanden met behoud van accenten en layout gaat naadloos, maar er is
geen optie om in batches te converteren. De PCW LocoScript file moet
eerst op de PC met LocoScript PC opgeslagen worden waarna de files per
stuk moeten worden omgezet naar een ander formaat. Aan de andere kant
zijn de uitvoeringen van LocoScript op de PC ook niet slecht. LocoFile
bestanden moeten tevorden worden ge'squashed' door LocoScript
Professional of LocoScript PC/Easy voordat je ze kunt gebruiken.
Conversie is niet nodig voor LocoLink voor Windows, dit geldt alleen
voor de oudere vesie van LocoLink.
Om de data van een LocoFile database te kunnen gebruiken met andere
PC-software moet je een mailmerge maken om de database te extraheren.
LocoLink for Windows kan LocoFile databases omzetten naar dBase of
FoxPro formaat.
Er zijn geluiden over gerelateerde projecten, maar ik heb nog niets
gezien.
Mallard BASIC programma's gebruiken op de PC is mogelijk, maar je moet
even stilstaan bij een paar dingen. Allereerst heeft Mallard BASIC een
eigen bestandsformaat dat misschien kan worden gelezen door de PC-
versie van Mallard BASIC (een nogal duur en daarom wat zeldzaam
pakket: ik geloof dat het echter nog verkocht wordt). Het opslaan in
ASCII-formaat is echter gemakkelijk: gebruik de toevoeging A bij het
opslaan: SAVE "PROG.BAS",A zal het programma in standaard-ASCII
opslaan. Dit formaat kan door 99% van de andere Basic dialecten
gelezen worden. Je moet wel tevoren een eventuele beveiliging op de
listing opheffen.
Alhoewel Mallard Basic een redelijk standaard programmeertaal is zijn
er een paar verschillen:
1) JetSam keyed-index databases kunnen niet door andere Basic
dialecten gebruikt worden. De database zal moeten worden omgebouwd
tot een sequentiële of random access database;
2) van GSX, het Graphics System eXtension, bestaat geen MS DOS
implementatie. Het is in feite ook geen onderdeel van Basic, maar
als je applicatie er gebruik van maakt zal dit met een ander
Basic niet werken. GSX zal moeten worden vervangen door de
grafische voorzieningen van de andere Basic taal;
3) machinetaal en peeks & pokes zullen niet werken. Als het
programma daar veel gebruik van maakt: vergeet het maar...
4) De verschillen in hardware kunnen problemen opleveren. Zo is het
scherm van een PCW breder dan dat van een PC en kan ook de Epson
printeremulatie problemen opleveren. In dergelijk gevallen moet je
het programma hierop aanpassen;
Zelf vind ik GW Basic, de bekende Basic taal die bij DOS geleverd
wordt, goed werken als je Mallard Basic port naar de PC. Controlleer
een programma eerst op de genoemde issues en besluit dan of het de
moeite waard is om het te porten, te herschrijven of om een emulator
te gebruiken op de PC. Wees echter voorzichtig met het gebruik van een
PCW Mallard Basic programma op de PCW!
Het is ook mogelijk om PC data op een PCW te gebruiken: ASCII is
daarbij de gebruikelijke standaard. Maar er zijn diverse DOS en
Windows programma's die exportformaten kennen die ook de PCW aankan
(bij voorbeeld dBase II, SuperCalc II). LocoScript Professional en
LocoScript Easy documenten kunnen gelezen worden door LocoScript PCW
vanaf versie 2.50 als ze opgeslagen zijn in LocoScript 2/3 formaat op
de PC, een voorziening die aanwezig is in LocoScript Professional 2 of
PC Easy (versie 1.01 of later).
LocoFile databases van een PC moeten geextraheerd worden in een
LocoScript document en kunnen dan overgezet worden naar de PCW. Op de
PCW moet de LocoFile database dan opnieuw worden opgebouwd.
Software versie en systeemvereisten (Howard Fisher)
Om LocoLink te kunnen gebruiken heb je LocoScript Professional of
LocoScript PC Easy nodig. Dat geldt voor versies vanaf 1 januari 1994:
LocoLink for LocoScript Professional, versie 1.08 of later, danwel
LocoScript Professional en versie 1.01 of later van LocoScript PC
Easy. Om van LocoScript op de PC te exporteren naar de PCW heb je
versie 2.50 (of hoger) nodig van de PCW-versie. LocoLink for Windows
kan documenten en datafiles converteren tussen elke versie van
LocoScript.
Je kunt echter ook gebruikmaken van een disc-transfer service en je
bestanden laten overzetten naar de PC en vertalen naar een andere
(PC) tekstverwerker.
Hierna een aantal van degegen die files kunnen overzetten en/of
converteren:
- http://www.locomotive.com,
- http://members.aol.com/sdmicro,
- http://www.cix.co.uk/~digby/Mapej.html.
* C3.1) 3.5" drive in een PCW 06/09/2004
(deze sectie is geschreven door Axel_Berger Su2.Maus.De)
Amstrad gebruikt een 26 pens floopy bus, gelijkwaardig aan de 34 pens
Shugart aansluiting maar met 4 signalen (die toch nooit gebruikt
worden) minder. Bij beide stekkers zijn de oneven pennen aarde en alle
signalen zijn actief laag. De ongebruikte Shugart pennen zijn (meestal,
er zitten wel eens verschillen in):
2: Density
4: Head Load
6: Drive Select 3, Ready
14: Drive Select 2
Zodoende kun je de volgende overloopkabel maken en een 34 pens stekker
aansluiten:
Amstrad Shugart Toepassing
2 8 Index
4 10 Drive Select 0
6 12 Drive Select 1
8 16 Motor On
10 18 Step Direction
12 20 Step
14 22 Write Data
16 24 Write Gate
18 26 Track 00
20 28 Write Protect
22 30 Read Data
24 32 Side Select
26 34 Ready
Er is een vereiste aan de te kiezen drive: de PCW vereist het "Ready"
signaal op pen 26 en IBM compatible 3.5" HD drives geven dit
niet. Vroeger bezatten drives meerdere jumpers, maar sinds het
monopolie van Bill Gates is dit niet meer het geval. Daarom moet je
hier wat op zien te verzinnen: een rechtstreekse aansluiting van Drive
Select naar Ready via een diode zal het signaal te snel afgeven. Lezen
zal nog wel gaan, aangezien de computer het een tweede maal probeert,
maar schrijven is gevaarlijk. Dit heb ik echter nooit hoeven proberen,
aangezien ik nog voldoende oude 720kb drives heb die je kunt jumperen
of op een ander manier kunt instellen.
Sommigen hebben succesvol geëxperimenteerd met een (diode-beveiligde)
schakelaar met een signaal van motor-on. Zie
http://www.king27.freeserve.co.uk/
* LET OP EEN GEVAARLIJKE VALKUIL *
Amstrad heeft de voedingstekker andersom (dan de markstandaard)
aangesloten: geel voor 5 volt en rood voor 12 volt!!!
+ Opmerking van FvE: deze opmerking geldt niet voor de PCW 9512!
Verdere informatie plus een fotosessie kun je vinden op:
http://www.euronet.nl/users/fvempel/3pc.html
Ik heb een flipswitch gemaakt die me toelaat om de 3.5" naar keuze
drive A of dribe B te laten zijn. Mijn 3.5" disks moeten dan wel
anders geformatterd zijn en het aanspreken van de 3" drive B als
drive A zal niet lukken, maar het stelt me wel in staat om te booten
van 3.5" en daarna om te schakelen om de volle 720kb te gaan
gebruiken.
* C3.2) LocoLink voor Windows 06/09/2004
LocoLink is een kabel die de PCW met de PC op een parallelle manier
met elkaar verbindt. De aansluiting op de PCW vindt plaats op de
expansiepoort. De software is geïntegreerd in LocoScript Professional
of LocoScrit PC Easy en converteert het ingewikkelde formaat van
LocoScript naadloos.
Er zijn nu twee versies in omloop, de oude LocoLink en LocoLink for
Windows. De laatste ondersteunt het gebruik van een muis en een breder
scala aan tekstverwerkingformaten op de PC.
C3.3) RS 232 08/04/2001
Een RS232 poort kan gebruikt worden voor een null modem verbinding met
een PC. Hierna volgt het schema voor zo'n kabel (let bij het kopen van
een kant en klare kabel in de winkel op de juiste aansluitingen):
PCW PC
2 3
3 2
5 20
7 7
20 5
Pennen 4, 6 en 8 moeten aan dezelfde kant op elkaar worden
kortgesloten! Dit klinkt misschien schadelijk maar dit is het niet en
het moet toch gebeuren! Dus 4, 6 en 8 op elkaar, aan dezelfde kant,
zowel voor de PCW als de PC zijde.
Een Laplink seriële kabel kan eveneens worden gebruikt.
Als programmatuur beveel ik Kermit aan: een oudere (v 3.0 uit 1990)
DOS versie kan hier geladen worden:
downloaded.
Een versie voor de PCW kan hier geladen worden:
downloaded
Als je dit programma niet op je PCW kunt krijgen, mail me. Een goede
snelheid is 9.600 bps met gebruik van een standaard PCW interface.
Alleen een Margolis staat een hogere baudrate toe. Andere programma's
zijn bijvoorbeeld CSTAM of Pipeline.
Frank van Empel: fvempel euronet.nl
C3.4) 3" Drive in een PC 08/04/2001
Een 3" 720kb drive gebruiken op een PC is heel goed mogelijk: de
benodigde kabel staat bij A3.1 (de CPC lijkt in dit opzicht op de
PCW). Gezien mijn ervaringen hier raad ik dit alleen aan aan ervaren
doe het zelvers. Zelf zou ik het risico niet nemen voor het overzetten
van een tiental 3" disks. Afgezien van de hardware-problemen die je
moet overwinnen resteert dan altijd nog het probleem om LocoScript op
de PC te converteren naar een bruikbaar formaat. Als je het
desalnietemin wilt doen, zie: http://www.euronet.nl/users/fvempel/3pc.html
voor de details op een PC en een fotosessie.
De data overzetten naar een PC is alleen een probleem als je een 3"
drive hebt, als gemonteerd in de 8256/8512/9512. Als je een van de
modellen hebt die beschikken over een 3.5" disc drive, dan zijn er
legio utilities om CF2DD diskettes te lezen/beschrijven (het gratis
CPM.EXE van Ansible, het shareware 22DISK van Sydex of het PCWTrans/
MS Odball van John Elliott). Het volgende probleem is de data in een
formaat te krijgen waar de PC wat mee kan beginnen: veel programma's
hebben een port op beide platforms (dBase, SuperCalc, Masterfile,
Tasword, WordStar, MicroDesign). De CP/M data kan in zo'n geval op de
PC rechtstreeks gebruikt worden, zonder verlies van details.
C3.5) Akoestische communicatie 08/08/2000
Momenteel wordt in Spanje geëxperimenteerd met akoestische
communicatie. Dit zou low-budget eenrichting-communicatie (PCW naar PC)
mogelijk kunnen maken waarbij je de PCW, een PC met een geluidskaart
en een microfoon nodig hebt. Een kleine BASIC listing, die je op de
PCW zult moeten intikken, zal worden meegeleverd. Dit programma zorgt
er dan voor dat de data wordt omgezet in pieptonen (zeg maar morse).
Deze signalen worden dan opgevangen door de microfoon en op de PC weer
tot bestanden teruggeconverteerd.
De software werkt al, zij het dat de snelheid (nu 25bps) niet erg hoog
ligt. Maar het is een veelbelovend project dat uiteindelijk een
goedkope en eenvoudige oplossing zou kunnen worden voor het overzetten
van kleine bestanden/ Het uiteindelijke doel is om een protocol te
produceren dat een betrouwbare snelheid van 400bps kan bereiken en in
staat is tot tweerichting-verkeer. Een extra voorziening zal het
gebruik van tapes zijn, waardoor er teruggespeeld kan worden. Wordt
vervolgd.
* C4) Bedrijven 06/09/2004
+ Mike Mackenzie (AVCOM Services)
+ Brisbane, AUSTRALIA
+ Telefoon/fax: 07 32775701 (in Australië)
+ Internationale bellers moeten "61 7" gebruiken in plaats van "07"
+ Email: avcom gil.com.au
Elliam Associates ondersteunt de Amstrad 8256, 8512 en 9512 in de
Verenigde Staten met soft- en hardware, consumables en reparaties. Hun
adres is:
P.O box 2664, Atascadero, CA 93423, USA
Telefoon (805) 466-8440
Fax (805) 461-1666
Pinboard biedt repaties, onderdelen en disc drives in de UK.
Pinboardcomputers btinternet.com
http://www.btinternet.com/~pinboardcomputers
Merline Serve, hardware en systemen, boeken, consumables, reparaties,
onderdelen, games en conversie. Zie de grote, downloadable catalogus.
http://www.midnight.uk.com/merline
Cambrian Computers, 50-52 Paget Street, Grangetown Cardiff
44 2920 384646 voor reparaties.
- Wiedmann Unternehmensberatung und Handel
- Haupstrasse 45
- D-73553 Alfdorf
- Germany
- Spares and consumables.
- http://www.wiedmann.com
- Wiedmann is, zo te zien, gestopt met de Amstrad produktlijn.
SD Microsystems Ltd, de firma die in 1999 LocoScript Software overnam,
levert alle LocoScript producten en bijbehorende ondersteuning. De
firma heeft waarschijnlijk het grootse assortiment.
Telefoon 08700 736427, PO Box 99 Thetford UK IP24 1NA,
email sales locoscript.com of via de website:
http://www.locoscript.com
Om een 3" drive op je PC aan te sluiten heb je een 3" Disk Kit
nodig van Eureka. Het wordt geleverd met zowel de drive als de
benodigde software, Eureka: 01329 239953.
Tevens zijn er nog betrokken particulieren die de PCW ondersteunen,
met inbegrip van onderdelen en reparaties:
* - Geoffrey Hayes op +44 1606 - 784697
- John King http://www.pcwking.freeserve.co.uk voor technische informatie,
* onderdelen en tweedehands soft- en hardware.
- Ron King op http://www.king27.freeserve.co.uk voor technische informatie,
* en reparaties.
* - Anthony Hill op +44 2920 618012 or 07778 044696, email:
anthony.rhill tiscali.co.uk
* HCC Amstrad Gebruikers Groep (Dutch only):
* http://www.hccnet.nl/hccworld/groeperingen/groepering.cfm?groep=AMS
* of rechtstreeks op http://www.amstradcg.nl/
Er zijn computer clubs die nog steeds de PCW ondersteunen, alhoewel de
meeste uitgebreid hebben met PC's:
- British Amstrad PCW club
- Crawley PCW club
- North Wales Computer club, zie http://www.nwcc.org.uk
- HCC Amstrad Gebruikers Groep http://www.amstradcg.nl/ of
http://www.hccnet.nl/hccworld/groeperingen/groepering.cfm?groep=AMS
Zie ook A8.1.4.4
C5) Hardware
C5.1) Printer 08/04/2001
De originele CPW printers kunnen niet met een andere computer gebruikt
worden, aangezien ze door de PCW bestuurd worden.
De 9 pin dot matrix printer, zoals die bij de PCW 8256/8512 en PcW
9256/10 zaten zijn feitelijk identiek, maar niet volledig
uitwisselbaar. Printers voor de:
8256 kunnen worden gebruikt met de 8512. Aparte (flat)
data- en stroomkabel;
8512 kunnen worden gebruikt met de 8256. Aparte (flat)
data- en stroomkabel;
9256 werkt alleen met de 9256, Data en stroom geïntegreerd
in een kabel met een IBM/Centronics stekker die NIET
Centronics compatible is!!
10 werkt alleen met de 10. De stekker is identiek aan die
van de 8256/8512 maar de data en stroom zijn gebundeld
in een kabel.
Deze printers zijn feitelijk identiek, ondersteunen 7-bit Epson FX-80
en gebruiken Seikosha SP 800/1000 linten (verkrijgbaar in zowel nylon
als carbon uitvoeringen).
De matrixprinter is een van de eerste onderdelen die zal verslijten en
uiteindelijk de geest zal geven (na 10 of meer jaren). Onderdelen zijn
niet (nieuw) verkrijgbaar en reparatie is meestal een kostbare en
niet afdoende oplossing. Ik kan printkoppen tegen kostprijs leveren
maar geef geen garantie met betrekking tot de resterende gebruiksduur.
Gezien de prijs van een nieuwe computer plus printer is de aanschaf
van een nieuwe (Centronics parallelle) printer met een interface de
moeite waard.
Daarbij moet je wel letten op de beschikbaarheid van drivers voor
LocoScript en CP/M danwel op de emulaties die door de nieuwe printer
worden ondersteund. De originele PCW printer is Epson FX80 compatible:
gedeeltelijk in ieder geval (7 bits). Andere gebruikelijke emulaties
die op de PCW gebruikt worden zijn HP Laserjet III, Diablo 630 en
Canon BJ.
De margrietwielprinter, zoals die bij de PCW 9512 en PcW 9512+
geleverd worden zijn uitwisselbaar met elkaar. Het onderdeel dat het
eerste kapotgaat is de hamer, die altijd te lijden heeft van de
aanslagen. Reserve-onderdelen zijn verkrijgbar en vervanging is
eenvoudig. Het standaard margrietwieltje is een Olympia Carrera II.
Sommige modellen uit de 9000-serie zijn standaard uitgeleverd met een
niet-Amstrad printer, zoals een Canon, maar ook Epson was mogelijk.
Aangezien dit standaardprinters zijn worden deze hier niet behandeld.
De PCW 9512, PcW 9512+, PcW 10 en PcW 16 beschikken standaard over een
Centronics parallelle poort: voor de andere modellen kan een
dergelijke poort later aangesloten worden op de expansiepoort (als een
add-on). Daar zijn diverse modellen van in verscheidene uitvoeringen,
zoals een uitvoering met een seriële RS 232 poort, een real-time
klok of extra geheugen (tot 2mb). Er is een boel software beschikbaar
voor PCW's die gebruik kunnen maken van een externe printer:
LocoScript (met gebruikmaking van softfonts, die van de RAM disc
geladen kunnen worden) en MicroDesign (met een maximum van 400dpi)
vormen hier de uitschieters in kwaliteit. Maar er bestaan ook
utilities voor gedraaid afdrukken en het afdrukken van schermen in
tekst of graphics mode. Nogmaals: deze aspecten zul je goed moeten
evalueren voor je een nieuwe printer aanschaft!
C5.2) Keyboard 08/08/2000
Voor de PCW zijn drie verschillende layouts gemaakt: QWERTY voor de
meeste machines, QWERTZ voor de Duitse modellen en AZERTY voor de
Franse machines.
Doorgaans betrouwbare bronnen vermelden dat de toetsenborden uit de
gehele PCW-serie (8256, 8512, 9512, 9256, 9512+ en 10) onderling
uitwisselbaar zijn. Dit ben ik niet nagegaan maar ik heb wel
geconstateerd dat de Teqniche (een XT toetsenbord dat oorspronklijk is
gemaakt voor de 8000-serie) inderdaad op de 9000-serie werkt. Het
lijkt er dus op dat dit inderdaad klopt. In hoeverre de toetsaanslagen
verschillende uitkomsten geven weet ik niet, maar ik zie geen reden om
dit te gaan testen, tenzij je een 9512/9512+/Teqniche toetsenbord op
een van de andere modellen wilt aansluiten. Een toetsenbord van de PCW
werkt niet op een andere computer en omgekeerd.
Een interessant gegeven is dat een PCW-keyboard (toch al volledig
aangepast aan de tekstverwerker) volledig aangepast kan worden met het
standaard bijgeleverde CP/M SETKEYS.COM. Er bestaat een
gebruiksvriendelijker, commercieel programma SMARTKEYS (een Resident
System eXtension, RSX) en LocoScript heeft een apart programma voor
dit doel: LocoKey.
Een nadeel van het aangepaste toetsenbord van de PCW is de verwarring
die ontstaat als men geconfronteerd wordt met de standaardnotatie van
een PC-keyboard (ook voor CPC's, voor wat dat betreft). Hier volgen
een paar standaardtoetsen onder CP/M:
PCW: Andere computers:
EXIT ESC
ALT CTRL
SHIFT+EXTRA+EXIT CTRL+ALT+DEL
Deze vertaaltabel is handig bij het lezen van een computertijdschrift
of -boek: ze vertegenwoordigen de standaarden. ALT+P bijvoorbeeld
funcioneert als een schakelaar voor het intikken/simultaan afdrukken
(met behoud van schermweergave). EXIT werkt voor sommige aanslagen:
het is de ESCape uitvoering van de PC waarmee je een aantal hardware-
instellingen kunt wijzigen. Dit is met name handig om de printer in te
stellen. Sommige van deze ESCape codes kun je via het toetsenbord
ingeven: EXIT+E+EXIT+H+ENTER zal bijvoorbeeld je scherm schoonmaken.
Helaas vormt CP/M alle invoer via het toetsenbord om tot hoofdletters
en alle ESC's met kleine letters zullen dan ook niet werken: ik raad
je aan hier een goed boek over op te sporen. Een aantal aanslagen op
de PCW:
PTR Printer beheer
EXTRA+PTR graphics screen dump van het huidige
naar de printer.
ALT+ENTER CAPS lock (als SHIFT lock met
uitzondering van de numerieke
toetsen).
ALT+RELAY NUM lock (waarmee de cursortoetsen
numerieke invoer produceren).
Met SETKEYS (of het betere SMARTKEYS) kun je alle toetsen op het
keyboard wijzigen, zolang je het nummer maar weet en de ESC-code van
het teken dat je wilt produceren. Op bepaalde toetsen kun je meer dan
een teken zetten: de zogenoemde expansion keys. Maar er is ook een
kortere manier om je toetsenbord te wijzigen: language. Kijk hiervoor
in de handleiding en bekijk de effecten die je hiermee bereikt.
De PcW 16 Anne (section D) is uitgerust met een PS/2
toetsenbord en deze zal NIET werken op een PCW!
C5.3) Disc drive 08/08/2000
De 3" drive van de 8256, 8512 of 9512 kan dezelfde problemen opleveren
als de CPC drives. Zie sectie A5.1) voor advies om dit op te lossen.
Het gebruikelijke probleem zit is een versleten of gebroken
driveriem. De symptomen zijn: kan niet of moeilijk booten, LED brandt
onophoudelijk, de motor slipt hoorbaar en een diversiteit aan data
errors verschijnt op het scherm. Als je maar een bootdisk hebt en niet
zeker weet of het probleem niet aan de diskette ligt, dan kun je een
datadisk in de PCW stoppen en proberen te booten. Als de PCW dan niet
reageert met 3 pieptonen (voor: geen systeemdiskette in de drive) dan
is het waarschijnlijk dat het probleem in de drivesnaar zit.
C6) Extra hardware 08/08/2000
* C6.1) Geheugen tot en met 512kb 06/09/2004
Alle PCW's (met uitzondering van de 16) kennen een maximum van 512kb
geheugen on-board en zijn zo uitgevoerd behalve de PCW 8256 en PcW
9256 die beiden 256kb bezitten. Deze machines zijn eenvoudig uit te
breiden met een extra 256kb in de vorm van 8 chips van het type
IC 41256 (met een snelheid van 100-150 nanosekonden). Dit is een
* standaardchip, verouderd en zou niet meer dan 10 Euro moeten kosten
(per 8).
Het extra geheugen gaat naar de RAM disc M: en niet toegevoegd worden
aan het interne geheugen van 64kb. CP/M en LocoScript gebruiken een
zogenoemd bank-switching systeem dat het toestaat om toch meer dan
64kb te gebruiken, het restant gaat naar drive M:. Een PCW met 256kb
geheugen heeft een RAM disc van 110kb, een 512kb model heeft een 368kb
drive M. Het vergroten van de capaciteit van drive M: kan zeer nuttig
zijn. Met een 368kb RAM disc kun je een 720kb diskette in 2 fasen
kopiëren (4 maal wisselen). Sterker nog: meerdere programma's kunnen
met virtueel geheugen (zie verderop) werken en het starten van
programma's via drive M: is een stuk sneller dan vanaf floppy disk.
C6.2) Geheugen vanaf 512kb 08/08/2000
Afgezien van het maximum van 512kb on-board van de PCW kan er meer
geheugen geïnstalleerd worden. Ook hier is het bank switching
mechanisme actief en het geheugen wordt toegevoegd aan de RAM disc M:.
Ook hier is dit zeer nuttig: afgezien van DiscKit zijn programma's als
LocoScript 3/4 (soft fonts), MicroDesign (hoge resolutie tot aan 400
dpi), The Rocket, Scratchpad Plus (beide laatst zijn spreadsheets) en
verscheidene andere in staat om disc M als virtueel geheugen te
gebruiken en hiermee meer mogelijkeheden of capaciteit ter beschikking
te stellen.
Er zijn diverse interfaces (zie C6.3) gemaakt terwijl
Cirtech ook een on-baord uitbreiding, genaamd Sprinter, maakte. Die
kaart vervangt de Z80 processor door een snellere op 8mHz en vergroot
het geheugen tot een maximum van (geloof ik) 2mb. Afgezien van de
processor moet je ook een geheugenchip verwijderen om de kaart op
het moederbord van de PCW in te pluggen. De Sprinter past alleen in
de 8000-serie, aangezien de grootte van het moederbord per serie
verschilt.
C6.3) Interfaces (verschillende toepassingen) 08/04/2001
Een interface is een uitbreiding die wordt aangesloten op de
expansiepoort aan de achterkant van de PCW en die extra poorten of
geheugen verschaft (dat is tenminste zoals ik het definieer). Een
interface is daarom altijd een add-on, maar niet andersom. Een
verloopstekker is een voorziening die het toelaat om op de interface
nog een add-on aan te sluiten (in feite een tweede expansiepoort).
Het opstapelen van add-ons wordt ook wel 'backpacking' genaamd met als
resultaat een 'kerstboom'. Het is potentieel gevaarlijk voor zowel de
voeding als voor het risico dat je add-ons verliest terwijl de PCW
aanstaat. Het laatste is fataal voor een PCW: verwijder nooit add-ons
terwijl de PCW aanstaat!!! Veel van de oudere add-ons zijn niet langer
te koop.
- Amstrad/Schneider (het Duitse model staat bekend als CPS -
Centronics Parallel Schnitstelle). Deze add-on heeft een Centronics
parallelle en een RS232C poort maar heeft geen verloopstekker en ook
een vrouwelijke Centronics stekker. Een standaardprinter heeft
vrouwelijke Centronics/IBM aansluitingen zodat een mannelijke
Centronics/Centronics kabel hiervoor nodig is.
- SCA Professional & Professional Plus. Deze lijkt op de CPS maar
de Professional Plus heeft een batterijgevoede klok met bijbehorende
software.
- Cirtech parallelle interface. Een low budget printer interface met
alleen een parallelle Centronics poort. Met de goede (standaard-)
stekker wel te verstaan!
- Cirtech SpeedPrint: een print spooler die de printopdrachten van de
PCW overneemt en daarmee het geheugen van de PCW spaart.
- Cirtech Flashdrive: niet vluchtig RAM geheugen waarbij de data
bewaard blijft, ook als de PCW uitgeschakeld wordt. Er zijn twee
verschillende grootten: 1 en 2mb, elk in uitvoeringen met of zonder
verloopstekker.
- De SCA Rampack een add-on met extra RAM geheugen tot een maximum van
(geloof ik) 2mb. Deze add-on heeft een verloopstekker voor het
aansluiten van een tweede add-on.
- LocoMotive RAMpack, extern geheugen. Op de markt gebracht toen bij
LocoScript de mogelijkheid van downloable softfonts werd ingebouwd
(vanaf versie 3).
- Phono Set (Vortex) bood een RS232 poort en een akoestisch modem. Ik
zou deze wel eens willen zien, gezien het Spaanse project op het
gebied van akoestische communicatie.
C6.4) ProScan 08/04/2001
Dit is een handheld scanner tot 400dpi van Creative Technology.
Voornamelijk bedoeld voor gebruik van MicroDesign en andere grafische
paketten. Bestaat uit een add-on voor de expansiepoort en een
verloopstekker. Het beste wat verkrijgbaar is op scannergebied.
C6.5) MasterScan 08/08/2000
Deze scanner bevestig je op de printkop van een 9-pin dot
matrixprinter en de add-on gaat op de expansiepoort. Er is een
verloopstekker aanwezig. De te scannen pagina moet door de printer
gevoerd worden en kan dan gedigitaliseerd worden.
Alhoewel het formaat beperkt is tot screen format, is het meegeleverde
MasterPaint (een Mac-lookalike) een meesterwerkje.
C6.6) Electric Studio Light Pen 08/08/2000
Een lichtpen van Electric Studio (een variant van het exemplaar dat
voor de CPC op de markt gebracht is) die geschikt is voor, onder
andere, Fleet Street Editor. Verloopstekker aanwezig.
C6.7) Electric Studio Digitiser 08/08/2000
Deze video digitiser is eveneens van Electric Studio. Werkt goed met
het Europese PAL systeem, alhoewel de monochrome weergave van een
opgeslagen snapshot soms wel bijgewerkt moet worden. Deze add-on
beschikt over een verloopstekker.
C6.8) Robotics Hegatron Grafpad II 08/08/2000
Dit grafisch tekentablet is tevens een vervanging voor het toetsenbord
waarbij met de pen toetsen kunnen worden 'aangeslagen'. Dit pakket is
voornamelijk populair bij (electro-)technische tekenaars.
C6.9) Intergem interface 08/08/2000
Een interface waarmee je een 80 track disc drive van een BBC computer
kunt aansluiten op de PCW. Niet bijster bruikbaar, gezien het aantal
BBC gebruikers dat hun drive hiervoor zou willen opofferen.
C6.10) Disc drives 08/04/2001
Diverse fabrikanten hebben drives gemaakt (Pace) of maken deze nog
steeds (Pinboard) in 5.25" of 3.5" uitvoering. Gezien de beperkte doe-
het-zelf werkzaamheden die je moet uitvoeren om een dergelijke drive
aan te sluiten op een PCW, heb ik dit altijd wat overbodig gevonden,
tenzij je besluit om er een aparte voeding bij te plaatsen (dit is het
zwakke punt van een PCW). Los van schakelbare drives, die het toelaten
om een 3" 720kb drive aangesloten te hebben naast een 3.5" 720kb
drive (beiden als drive B:) zijn er ook versies die het toelaten om
vanaf 3.5" 720kb drives te booten.
Pinboard is nog steeds actief: Pinboardcomputers btinternet.com
http://www.btinternet.com/~pinboardcomputers/
LocoScript Software levert een 3.5" kit die precies in de baai van
een 3" drive B: past. Voor informatie email sales locomotive.com.
ACW Soft (Duitsland) leverde een kit waarmee een 3" drive op de PC kon
worden aangesloten. Eureka 01329 239953 (UK) levert deze nog steeds.
C6.11) Hard disks 08/08/2000
Voor de PCW zijn verschillende harde schijven gemaakt:
- ACC Computer Services leverde een 10mb hard schijf met Tasword (geen
LocoScript ondersteuning).
- Vortex (Duitsland) leverde de WD2000 met 20mb.
- WEB fabriceerde een 20mb harddisk.
- ASD leverde harde schijven in 10/20/40 mb varianten met aangepaste
versies van LocoScript 2.
- Cirtech leverde een range aan harde schijven met eengepaste versies
van LocoScript 2.
Andere harde schijven werden op de markt gebracht voor netwerk-
doeleinden en deze zijn vrij zeldaam, gezien de prijzige hardware die
daar bij hoort.
C6.12) Margin Maker 08/08/2000
Een klein, goedkoop, hulpmiddelje voor de 9 pins dot matrix printer
die een tekortkoming in het oorspronkelijke ontwerp van de printer van
de PCW oplost. De PCW matrix printer heeft wel een lineaal, maar heeft
niet de mogelijkheid om het papier uit te lijnen op de gekozen linker-
of rechterkantlijn.
C6.13) Muizen en andere invoerdevices08/04/2001
Er zijn verscheidene muizen gemaakt voor de PCW: de 2-knops Kempston
en de 3-knops AMX zijn de bekendste, maar ook Star, Electric Studio en
Gerdes hebben dergelijke apparaatjes op de markt gebracht. De meeste
DTP-programma's ondersteunen deze. Op de AMX add-on is een
verloopstekker aanwezig.
Cirtech maakte de keymouse die, in tegenstelling tot de andere, werkt
op de aansluiting van het toetsenbord.
d'k Tronics produceerde een joystick voor de PCW en van diverse
andere fabrikanten kwamen adapters. Sommige werden door software op de
PCW ondersteunt, andere niet. Een eenvoudig schema om er zelf een te
bouwen (parallel aan de cursortoetsen op het keyboard) bestaat. Zie
ook het stuk over de lichtpen C6.6) en het tekentableau.C6.8).
De PcW 16 heeft (zie sectie D) heeft een PS/2 muis.
C6.14) Teqniche keyboard 08/08/2000
Dit standaard 102-toetsenbord werd op de markt gebracht voor de PCW en
past op alle modellen behalve de PcW 16 (die een PS/2 aansluiting
gebruikt). Dit is een heavy duty toetsenbord met aparte [F.] functie-
toetsen, cursor- en numerieke toetsen, aangepast voor de layout van de
Amstrad tekstverwerker(s).
C6.15) LocoLink & LocoLink for Windows 08/08/2000
Zie C3.2)
C6.16) d'k Tronics sound synthesiser. 08/08/2000
d'k Tronics heeft een sound synthesiser op de markt gebracht maar de
details ken ik niet. Sommige bladen hebben doe-het-zelf schema's
gepubliceerd, maar geluid is altijd het ondergeschoven kindje op de
PCW gebleven.
C6.17) ISA kaartensysteem. 08/04/2001
Een layout om een Industry Standard Adapter bus voor de PCW te maken
is te downloaden op http://user.tninet.se/~psr810p/
C6.18) Diverse doe-het-zelf plannen en layouts. 08/04/2001
Een aantal schema's kan gevonden worden op
http://www.euronet.nl/users/fvempel/diy.html
Hier zijn, onder andere, een seriële en parallelle interface te vinden
plus toepassingen en modificaties.
* C7) Fanzines 06/09/2004
Tegenwoordig worden er geen tijdschriften gepubliceerd, de laatste
twee PCW Plus en Amstrad PCW User, stopten in 1998. De informatie uit
deze bladen is natuurlijk nog wel van toepassing. Er bestaan twee
fanzines, The Disc Drive van The British Amstrad Group (zie eerder
voor details over lidmaatschap of abonnementen) en PCW Today, alhoewel
afleveringen de laatste tijd onregelmatig geworden zijn. Zie de
website http://www.pcwtoday.co.uk
voor verdere gegevens.
Joye Bulletin, in het Nederlands, is een kwartaallijkse uitgave van de
+ Joyce Computer Club. Vaak zitten er 3"diskettes bij. De electronische
+ uitgave is te vinden op:
+ http://http://www.amstradcg.nl/.
+ Er zijn marginale verschillen met de papieren versie, wegens
+ verschillen in pagina-instellingen op PDF en printerinstellingen.
D) PcW 16
D0) PcW 16 presentatie
Deze inleiding komt van een artikel in cs8 van Cliff Lawson.
In tegenstelling tot de eerdere Amstrad Z80-machines heeft de PcW 16
een 16MHz kloksnelheid (vandaar ook de 16 in de typenaam). Ik ben me
ervan bewust dat een boel mensen ons 'haten' omdat we de machine niet
uitwisselbaar hebben gemaakt met de eerdere computers, maar het
probleem was dat dit gewoon niet mogelijk is. Het bleek niet mogelijk
om compatibiliteit te combineren met een optimaal grafisch
besturingssysteem (geoptimaliseerd voor BitBlt graphics). Het scherm
is een afgeleide van VGA, in die zin dat de resolutie 640x480x2 is,
met rechtstreekse raster mapping in plaats van de teken raster map en
roller RAM van voorgaande PCW's (het lijkt in feite wel op de 640x200
mode op de CPC).
Het voornaamste wat van deze machine een droom voor ontwikkelaars
maakt is het grafische OS (windows, ikonen, muisondersteuning, het zit
allemaal in de basis van het besturingssysteem). Het OS is grotendeels
ontwikkeld door Simon Hargrave van Creative, die bekend staat om het
MicroDesign programma op de oudere PCW's.
Het Rosanne besturingssysteem dat hij gemaakt heeft is zo geavanceerd
in vergelijking met de andere Z80-besturingssystemen die wij in het
verleden hebben geïntroduceerd, dat het jammer is dat er geen
Z80-talent voor aan het ontwikkelen is - jullie zouden het plezierig
vinden, geloof me.
Naast de grafische voorzieningen,message based event systeem (a la
Windows) heb je het window, menu, dialoog, scrollbar, radio button,
checkbox enzovoort, enzovoort. Alles rechtstreeks beschikbaar.
Het systeem heeft ook een flink voorziene set aan disk-/flashdisk
routines. Het systeem leest en schrijft MS Dos diskettes en kan
eveneens CP/M diskettes lezen (niet beschrijven).
Het systeem heeft de beste geavancerde geheugen allocatie en
de-allocatie routines en ondersteunt 24-bits banked adressering.
Er zit eveneens een RTC klok in met bijbehorende functies.
Zelfs de spellchecker is blootgesteld aan een oproepbare functie in het
besturingssysteem.
Misschien het beste van alles is de grote ondersteuning van
verschillende letterfonts voor output op zowel scherm als printer met
gebruikmaking van fonts als Swiss en Roman in 6, 8, 10, 11, 12, 14,
18, 24, 36 en 72 punten.
De machine heeft een vrije RS232 poort op de achterkant zodat er
misschien nog eens iemand ondersteuning voor email en nieuwsgroepen
maakt - misschien zelfs wel een webbrowser!
Er is een help-engine aanwezig in het systeem dus het toevoegen van
help in je eigen applicatie is erg gemakkelijk.
Voor rekenkundige bewerkingen is er een 5 byte floating point systeem
ingebouwd en functies als sin/cos/tan/log/exp zijn allen aanwezig.
Als je hier meer over wilt weten, zie:
http://web.ukonline.co.uk/cliff.lawson/bin/rosandoc.zip
Of email me.
D1) Emulatoren 08/08/2000
D1.1) CP/M v2.2 en 3.1 voor de PcW16 08/04/2001
Deze CP/M emulator voor de PcW16 van John Elliott is te laden op:
http://www.seasip.demon.co.uk/Cpm/pcw16.html
of rechtstreeks ftp://ftp.lip6.fr/pub/amstrad/cpm/cpm_101.zip
D1.2) M.E.S.S. 08/04/2001
Zie eerder
D2) Ondersteuning 08/04/2001
De PcW16 wordt nog ondersteund door Comsoft, Creative Technology en
Locomotive.
Als je een PcW16 gebruiker kent die niet in de gelegenheid is om de
upgrades van het besturingssysteem van de website van Cliff Lawson te
laden, dan is Brian Watson bereid om deze toe te sturen in ruil voor
een zelfgeadresseerde envelop met retourporto en een lege DS/HD disk.
* Verstuur deze naar A8.1.3.3). Of download de boot
disk van de PcW 16 (rescue disk) op:
http://web.ukonline.co.uk/cliff.lawson/files/pcwos.zip
Zie voor meer informatie en ondersteuning:
http://www.pcw16ers.fsnet.co.uk
E - PDA600 10/10/2000
E0) PDA600 presentatie 10/10/2000
De Amstrad PDA-600 Pen Pad is geproduceerd in 1993 en heeft een
gewicht van 400 gram (14 ounces, 0.87 pond). Zijn afmetingen zijn
115mm x 160mm x 27mm (6.3" x 4.3" x 1.0"). De processor is een
Zilog Z8S180 at 14.3 Mhz. Het reflecterende LCD schermpje van
70mm x 93mm (3.5" x 2.75") is van Kyocera en heeft een weergave
van 240 x 320 pixels. Het scherm is gevoelig voor druk-aanslag.
Het apparaat gebruikt 3 AA batterijen en een lithium back-up.
Het heeft 128 kilobytes geheugen waarvan 32 kb voor het scherm en
32 kb voor de handschriftherkenning (OCR). Er is een sleuf voor het
gebruik van PCMCIA (PCCard) type 1 SRAM kaarten met een maximum van
1 megabyte. De meegeleverde software omvat een adresboekje,
telefoonlijst, agenda, tijdplanner, to-do lijst, notitieboekje,
wereldtijden, meervoudige alarms, rekenmachine, dagboek. Het
besturingssysteem is van Eden Group: aansluitingen zijn een miniatuur
RS232, speaker, RTC clock. Verkrijgbare extra's: PC Organiser voor
Windows, Forms Software, geheugen. Naar alle waarschijnlijkheid is de
PDA600 de eerste PDA op de markt.
F - CP/M 04/21/2002
CP/M is een besturingssysteem dat algemeen gebruikt werd voor MS-DOS
in zwang kwam. Het is beschikbaar voor de Amstrad CPC, PCW en de NC
met ZCN. Zie voor verdere informatie: comp.os.cpm en de FAQ op
ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/comp.os.cpm
De Unofficial CP/M Web site: http://www.cpm.z80.de
